Dekalog. Pierwsze. Kieślowski
1. Śmierć i sytuacje
WSTĘP
Są takie sytuacje, gdy przychodzą nam do głowy myśli na temat śmierci. Przejeżdżamy koło cmentarza, ktoś bliski czy tylko znany z mediów umiera, słyszymy o jakiejś katastrofie… Co się dzieje w młodym człowieku, gdy myśli o śmierci?
AKTYWIZACJA
Praca na forum. Metoda – dyskusja. Zadanie jest następujące: poszukujemy odpowiedzi na ww. postawione pytanie. Czas na dyskusję.
PYTANIA DO DYSKUSJI
- Co to jest śmierć? A może trzeba zapytać – KIM jest śmierć?
- Jakie pytania stawia w nas zetknięcie się ze śmiercią?
- Komu można postawić te pytania?
- Czy na wszystkie znajdziemy zadowalającą odpowiedź?
- Czy te pytania związane ze śmiercią są niepokojące, czy interesujące?
- Jak nasza kultura, nasze czasy traktują zjawisko śmierci i umierania?
- Jakie możemy mieć podejście do człowieka odchodzącego z tego świata?
- A co zrobić ze śmiercią zwierząt?
- Czy młodzi ludzie myślą o śmierci? Czy myślą częściej niż się to dorosłym wydaje?
PUENTA
KKK 1681 Chrześcijański sens śmierci ukazuje się w świetle Misterium Paschalnego Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa, w którym złożyliśmy naszą jedyną nadzieję. Chrześcijanin, który umiera w Chrystusie Jezusie, „opuszcza to ciało i staje w obliczu Pana”.
KKK 1682 Dzień śmierci jest dla chrześcijanina, po zakończeniu jego życia sakramentalnego,
- dopełnieniem nowych narodzin rozpoczętych na chrzcie;
- jest ostatecznym „upodobnieniem” go do „obrazu Syna”, którego udziela namaszczenie Duchem Świętym;
- jest uczestnictwem w Uczcie Królestwa, zapoczątkowanej w Eucharystii,
- nawet jeśli zachodziłaby jeszcze potrzeba ostatecznego oczyszczenia, by móc przywdziać szatę godową.
KKK 1683 Kościół, który jak matka nosił sakramentalnie w swoim łonie chrześcijanina podczas jego ziemskiej pielgrzymki, towarzyszy mu na końcu jego drogi, by oddać go „w ręce Ojca”. Ofiaruje on Ojcu, w Chrystusie, dziecko Jego łaski i w nadziei składa w ziemi zasiew ciała, które zmartwychwstanie w chwale.
Ofiarowanie to dokonuje się w pełni w czasie celebracji Ofiary eucharystycznej. Błogosławieństwa, które ją poprzedzają i po niej następują, są sakramentaliami.
2. Rozmowa przy śniadaniu
WSTĘP
O śmierci i o tym, co się dzieje z człowiekiem po niej można także pomyśleć rano w drodze do sklepu, a także przy bardzo wczesnym śniadaniu, zwłaszcza, gdy…
AKTYWIZACJA
Oglądamy „Dekalog. Pierwsze” – scenę przy śniadaniu, gdy Paweł rozmawia z ojcem o śmierci (7-11 minuta filmu).
Praca w grupach. Metoda – klepsydra (przyda się kserokopia strony gazetowej z klepsydrami).
Zadanie jest następujące: wyobraźmy sobie, że musimy zredagować klepsydrę informującą o śmierci nastolatka. Co napiszemy w sytuacji, gdy był osobą wierzącą? Jak klepsydra będzie wyglądać, gdy był osobą niewierzącą? Prezentacja na forum. Czas na dyskusję.
PYTANIA DO DYSKUSJI
- Dlaczego ludzie umierają?
- Czy rzeczywiście wierzymy w to, że jest jakaś dusza?
- Jak się czujesz wierząc, że jesteś nieśmiertelny?
- Czy z wiarą ludziom rzeczywiście jest żyć łatwiej? A może trudniej?
- Dlaczego wierzymy, że TAM jest lepiej? Na czym polega to TAM oraz LEPIEJ?
- Co myślicie o idei następującej – im gorzej tutaj, tym lepiej tam?
- KIM jest Bóg, który zgadza się na umieranie ludzi niewinnych?
- Dlaczego tak się dzieje, że jedni żyją bardzo długo, inni krótko?
PUENTA
1023 Ci, którzy umierają w łasce i przyjaźni z Bogiem oraz są doskonale oczyszczeni, żyją na zawsze z Chrystusem. Są na zawsze podobni do Boga, ponieważ widzą Go „takim, jakim jest” (1 J 3, 2), twarzą w twarz:
Powagą apostolską orzekamy, że według powszechnego rozporządzenia Bożego dusze wszystkich świętych… i innych wiernych zmarłych po przyjęciu chrztu świętego, jeśli w chwili śmierci nie miały nic do odpokutowania… albo jeśliby wówczas miały w sobie coś do oczyszczenia, lecz doznały oczyszczenia po śmierci… jeszcze przed odzyskaniem swoich ciał i przed Sądem Ostatecznym, od chwili Wniebowstąpienia Zbawiciela, naszego Pana Jezusa Chrystusa, były, są i będą w niebie, w Królestwie i w raju niebieskim z Chrystusem, dołączone do wspólnoty aniołów i świętych. Po męce i śmierci Pana Jezusa Chrystusa oglądały i oglądają Istotę Bożą widzeniem intuicyjnym, a także twarzą w twarz, bez pośrednictwa żadnego stworzenia..
1024 To doskonałe życie z Trójcą Świętą, ta komunia życia i miłości z Nią, z Dziewicą Maryją, aniołami i wszystkimi świętymi, jest nazywane „niebem”. Niebo jest celem ostatecznym i spełnieniem najgłębszych dążeń człowieka, stanem najwyższego i ostatecznego szczęścia.
1025 Żyć w niebie oznacza „być z Chrystusem”. Wybrani żyją „w Nim”, ale zachowują i – co więcej – odnajdują tam swoją prawdziwą tożsamość, swoje własne imię:
Żyć, to być z Chrystusem; tam gdzie jest Chrystus, tam jest życie i Królestwo.
1026 Jezus „otworzył” nam niebo przez swoją Śmierć i swoje Zmartwychwstanie. Życie błogosławionych polega na posiadaniu w pełni owoców odkupienia dokonanego przez Chrystusa, który włącza do swej niebieskiej chwały tych, którzy uwierzyli w Niego i pozostali wierni Jego woli. Niebo jest szczęśliwą wspólnotą tych wszystkich, którzy są doskonale zjednoczeni z Chrystusem.
1027 Tajemnica szczęśliwej komunii z Bogiem i tymi wszystkimi, którzy są w Chrystusie, przekracza wszelkie możliwości naszego zrozumienia i wyobrażenia. Pismo święte mówi o niej w obrazach: życie, światło, pokój, uczta weselna, wino królestwa, dom Ojca, niebieskie Jeruzalem, raj: „To, czego ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, ani serce człowieka nie zdołało pojąć, jak wielkie rzeczy przygotował Bóg tym, którzy Go miłują” (1 Kor 2, 9).
1028 Z powodu swej transcendencji Bóg nie może być widziany takim, jaki jest, dopóki On sam nie ukaże swojej tajemnicy dla bezpośredniej kontemplacji ze strony człowieka i nie uzdolni go do niej. Kontemplacja Boga w chwale niebieskiej jest nazywana przez Kościół „wizją uszczęśliwiającą”:
To będzie twoją chwałą i szczęściem: być dopuszczonym do widzenia Boga, mieć zaszczyt uczestniczenia w radościach zbawienia i wiekuistej światłości w towarzystwie Chrystusa Pana, twego Boga… Cieszyć się w Królestwie niebieskim razem ze sprawiedliwymi i przyjaciółmi Boga radością osiągniętej nieśmiertelnośc .
1029 Święci w chwale nieba nadal wypełniają z radością wolę Bożą w odniesieniu do innych ludzi i do całego stworzenia. Już królują z Chrystusem; z Nim „będą królować na wieki wieków” (Ap 22, 5).
III. Końcowe oczyszczenie, czyli czyściec
1030 Ci, którzy umierają w łasce i przyjaźni z Bogiem, ale nie są jeszcze całkowicie oczyszczeni, chociaż są już pewni swego wiecznego zbawienia, przechodzą po śmierci oczyszczenie, by uzyskać świętość konieczną do wejścia do radości nieba.
1031 To końcowe oczyszczenie wybranych, które jest czymś całkowicie innym niż kara potępionych, Kościół nazywa czyśćcem. Naukę wiary dotyczącą czyśćca sformułował Kościół przede wszystkim na Soborze Florenckim i na Soborze Trydenckim. Tradycja Kościoła, opierając się na niektórych tekstach Pisma świętego, mówi o ogniu oczyszczającym:
Co do pewnych win lekkich trzeba wierzyć, że jeszcze przed sądem istnieje ogień oczyszczający, według słów Tego, który jest prawdą. Powiedział On, że jeśli ktoś wypowie bluźnierstwo przeciw Duchowi Świętemu, nie zostanie mu to odpuszczone ani w tym życiu, ani w przyszłym (Mt 12, 32). Można z tego wnioskować, że niektóre winy mogą być odpuszczone w tym życiu, a niektóre z nich w życiu przyszłym..
1032 Nauczanie to opiera się także na praktyce modlitwy za zmarłych, której mówi już Pismo święte: „Dlatego właśnie (Juda Machabeusz) sprawił, że złożono ofiarę przebłagalną za zabitych, aby zostali uwolnieni od grzechu” (2 Mch 12, 45). Kościół od początku czcił pamięć zmarłych i ofiarował im pomoce, a w szczególności Ofiarę eucharystyczną, by po oczyszczeniu mogli dojść do uszczęśliwiającej wizji Boga. Kościół zaleca także jałmużnę, odpusty i dzieła pokutne za zmarłych:
Nieśmy im pomoc i pamiętajmy o nich. Jeśli synowie Hioba zostali oczyszczeni przez ofiarę ich ojca, dlaczego mielibyśmy wątpić, że nasze ofiary za zmarłych przynoszą im jakąś pociechę? Nie wahajmy się nieść pomocy tym, którzy odeszli, i ofiarujmy za nich nasze modlitwy…