Praktyki religijne po rozwodzie
Kościół katolicki, stojąc na straży nierozerwalności małżeństwa, z troską pochyla się nad osobami żyjącymi w związkach niesakramentalnych. Organizuje dla nich specjalistyczne duszpasterstwo. Zachęca do gorliwego spełniania dostępnych im praktyk religijnych, zwłaszcza do modlitwy, udziału we Mszy Świętej, realizacji dzieł miłosierdzia. Szczególnie potrzebny jest duch pokuty i ekspiacji za naruszenie prawa Bożego. Ważnym elementem jest intensyfikacja modlitwy, zarówno indywidualnej jak i wspólnej, w gronie najbliższych osób, lektura Pisma Świętego, medytacja. Cenną pomoc duchową przynosi udział w rekolekcjach, misjach, pielgrzymkach.
Kościół katolicki, w oparciu o Pismo Święte, podtrzymuje praktykę niedopuszczania do Komunii św. osób, które po rozwodzie zawarły powtórny związek cywilny. Powodem jest złamanie zasady nierozerwalności małżeństwa, płynącej z ustanowienia Bożego. „Stan i sposób życia (tych osób) obiektywnie zaprzeczają tej więzi miłości między Chrystusem i Kościołem, którą wyraża i urzeczywistnia Eucharystia” (FC 84). Poza tym Kościół pragnie uniknąć zgorszenia wiernych.
W wyjątkowych wypadkach można dopuścić do spowiedzi i Komunii św. osoby rozwiedzione, które zawarły powtórny konktrakt cywilny, jeśli żałują za popełniony czyn i „są szczerze gotowi na taką formę życia, która nie stoi w sprzeczności z nierozerwalnością małżeństwa” (FC 84). Oznacza to w praktyce konieczność spełnienia każdego z następujących warunków: 1. Uznanie swojej winy i skrucha za naruszenie zasady nierozerwalności małżeństwa; 2. Istnienie ważnych powodów uniemożliwiających rozstanie się w nowym związku, np. konieczność wychowania dzieci; 3. Obustronna decyzja całkowitej wstrzemięźliwości seksualnej; 4. Unikanie zgorszenia (czyli przystępowanie do Komunii św. poza środowiskiem, w którym jest się znanym).
Duszpasterze w ocenie sytuacji muszą kierować się nie tylko dobrocią, lecz także roztropnością. Nie można stworzyć nawet pozorów naruszenia zasady nierozerwalności małżeństwa sakramentalnego. Trzeba też wziąć pod uwagę stopień winy za rozbicie małżeństwa, czy też stopień doznanej krzywdy w wypadku małżonka porzuconego. Ewentualna prośba o dopuszczenie do Komunii św. musi być rozpatrywana wnikliwie, indywidualnie, na drodze refleksji i dialogu z osobami żyjącymi w związkach niesakramentalnych.
Bibliografia: Góralski, Problem dostępu do sakramentów świętych osób żyjących w małżeństwach pozasakramentalnych, w: Małżeństwo i rodzina w świetle nauki Kościoła i współczesnej teologii, (red. A. Szafrański), Lublin 1985, s. 323-343; B. Mierzwiński, Problemy osób rozwiedzionych w świetle adhortacji Jana Pawła II „Familiaris consortio”, CT 58 (1988), s. 118-125.
http://www.isnr.uksw.edu.pl/slownik/rozwod.htm