Sens i znaczenie świątyni. Gdzie są początki mówienia o Kościele?

1. Wszystko zaczęło się od namiotu:

• obecność Boga w historii lud wybranego – przekazy,
• najważniejszy przekaz: Przymierze na Synaju (Wj 19); Bóg obiecuje troskę nad ludem – do dziś, a lud przyrzeka wierność Panu,
• Przymierze ma kształt 10 przykazań,
• nakaz uczynienia przybytku:

„I uczynią mi święty przybytek, abym mógł zamieszkać pośród was” (Wj 25,8).

„Umieszczę pośród was mój przybytek i nie będę się wami brzydził. Będę chodził pośród was, będę waszym Bogiem, a wy będziecie moim ludem. Ja jestem Pan, Bóg wasz, który wyprowadził was z ziemi egipskiej, abyście przestali być niewolnikami. Ja rozbiłem drągi waszego jarzma i dałem wam możliwość chodzenia z podniesioną głową” (Kpł 26,11-13).

2. Główna idea: Bóg bliski, na co dzień, Emmanuel. Trzeba zrozumieć, co oznaczało to dla nędznego plemienia koczowniczego w świcie, gdzie każdy naród miał wielu swoich potężnych bogów.

3. Pomysł na świątynię.

• ok.1010 – 970 królowanie Dawida
• 1005 – 1000 zdobycie Jerozolimy
•  budowa pałacu cedrowego dla króla Dawida
• pomysł, aby świątynia była darem Dawida, jaki złoży on Bogu
• prorok Natan: świątynia: jeśli naprawdę jest świątynią – czyli miejscem obecności Boga wśród ludzi – to jest darem Boga dla ludzi,
• Dawid przelał za dużo krwi (2 Sm 22,8),
• Salomon buduje świątynię.

4. Chrystus: spełnienie duchowych treści świątyni izraelskiej:

• On: najpełniejsze objawienie Boga wśród ludzi,
• w Nim: dokonanie miłej Bogu ofiary,
• On: świadek Boga jedynego pośród nas…

J 1,14: „Słowo stało się ciałem [czyli człowiekiem] i zamieszkało wśród nas”.
Łk 1,35: „moc najwyższego osłoni Cię” [onamioci się, otoczy namiotem]
J 2,19-22: „Zburzcie tę świątynię, a Ja w trzech dniach wzniosę ją na nowo… On zaś mówił o świątyni swego ciała”.
Kol 2,9: „w Nim bowiem mieszka cała pełnia: Bóstwo, na sposób ciała”.

7. Nowy Testament – my jesteśmy świątynią.

KKK 751: Słowo „Kościół” (ekklesia, z greckiego ek-kalein: „wołać poza”) oznacza „zwołanie”. Określa ono zgromadzenie ludu, na ogół o charakterze religijnym. Jest to pojęcie często używane w Starym Testamencie w języku greckim w odniesieniu do zgromadzenia ludu wybranego przed Bogiem, przede wszystkim zgromadzenia pod górą Synaj, gdzie Izrael otrzymał Prawo i został ustanowiony przez Boga Jego świętym ludem. Pierwsza wspólnota tych, którzy uwierzyli w Chrystusa, określając się jako „Kościół”, uznaje się za spadkobierczynię tamtego zgromadzenia. W niej Bóg „zwołuje” swój lud ze wszystkich krańców ziemi. Pojęcie „Kyriake”, od którego pochodzą „Church”, „Kirche”, znaczy: „Ta, która należy do Pana”.

KKK 752: W języku chrześcijańskim pojęcie „Kościół” oznacza zgromadzenie liturgiczne, a także wspólnotę lokalną lub całą powszechną wspólnotę wierzących. Te trzy znaczenia są zresztą nierozłączne. „Kościół” jest ludem, który Bóg gromadzi na całym świecie. Istnieje on we wspólnotach lokalnych i urzeczywistnia się jako zgromadzenie liturgiczne, przede wszystkim eucharystyczne. Kościół żyje Słowem i Ciałem Chrystusa, sam stając się w ten sposób Jego Ciałem.

8. Cechy charakterystyczne Kościoła jako ludu Bożego:

• wybranie: Kościół jest owocem Bożej inicjatywy,
• przymierze we krwi Chrystusa, Bóg kocha i odpowiedzi kochaniem,
• wyzwolenie z niewoli grzechu,
• widzialny ustrój (12 apostołów),
• charakter: kapłański (wezwanie do włączenia się w jedyną ofiarę Chrystusa), prorocki (wezwanie do świadczenia), królewski (już obdarowany zaczątkiem wzrastającej wolności).

9. My wszyscy jesteśmy świątynią:

1 Kor 3,16n: „Czyż nie wiecie, żeście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was? Jeśli ktoś zniszczy świątynię Boga, tego zniszczy Bóg. Świątynia Boga jest święta, a wy nią jesteście”.
1 P 2,5: „Wy również, niby żywe kamienie, jesteście budowani jako duchowa świątynia”.

10. Niebezpieczeństwa:

• Kościół jako instytucja usługowa, zaspokajająca potrzeby religijne („usługi duchowlane”),
• wybiórcze traktowanie nauki Kościoła,
• odejścia od praktyk religijnych, niewiara w Kościół jako źródło mocy Bożej, niewiara w realną obecność Chrystusa w Kościele.

11. Rozróżnienie zakresu kompetencji Kościoła i świata w dziedzinie społecznej, kulturalnej, politycznej nie oznacza całkowitego rozdziału. Z religijnej misji Kościoła płyną zadania, światła, siły służące tworzeniu i umacnianiu ludzkiej wspólnoty. Dlatego Kościół winien mieć swobodę „w wydawaniu oceny moralnej nawet w kwestiach dotyczących spraw politycznych, kiedy domagają się tego podstawowe prawa osoby lub zbawienie dusz” (KDK 76; por. DWR 14).

Kościół ma jednak działać w rzeczach tego świata nie na sposób tego świata środkami świeckimi. Ma przenikać porządek doczesny od wewnątrz duchem Ewangelii.

12. Obrazy i figury biblijne mówiące o Kościele (wg KKK 753 – 757):

• owczarnia, do której jedyną i konieczną bramą jest Chrystus,
• trzoda, której pasterzem jest Bóg, Jezus – Dobry Pasterz,
• pole uprawne, na której rośnie stare drzewo oliwne, którego świętym korzeniem byli patriarchowie; rola ta jest uprawiana przez Rolnika jako winnica wybrana;
• krzew winny – Chrystus, a my jako Jego latorośle,
• budowla Boża, gdzie kamieniem węgielnym jest Chrystus, fundamentem – Apostołowie, a my żywymi kamieniami.