Wojna i pokój
1. Paraliż
WSTĘP
Przywitaj uczestników spotkania. Zapytaj o samopoczucie, przygotuj wygodne miejsca do siedzenia oraz przestrzeń do pracy w grupach. Sprawdź, czy masz kontakt wzrokowy z uczestnikami spotkania, czy posiadasz wszystkie niezbędne pomoce.
Zapraszając do rozpoczęcia spotkania powiedz: Tym, co bardzo krzywdzi i rani człowieka jest nienawiść, strach, chęć odwetu za doznane krzywdy. Taki stan paraliżuje dobro, odbiera mu możliwość działania, unieszkodliwia dobrą wolę. Trzeba zatem rozpoznania sytuacji i właściwej „terapii”, aby wyzwolić się z tego duchowego paraliżu i uwierzyć na nowo w swoje możliwości.
AKTYWIZACJA
Podziel uczestników na kilkuosobowe grupy. Przedstaw zadanie do wykonania: Wyobraźmy sobie przez chwilę duszę człowieka chorego ze strachu, żalu, nienawiści, chęci odwetu, bezsilności wobec doznanego zła. Wyobraźmy sobie, że z taką chorą duszą ten człowiek przychodzi do nas – kompetentnych lekarzy, aby poddać się diagnozie i poprosić o pomoc i lekarstwo. Chce się z tego wyzwolić, nie wie jednak w jaki sposób to zrobić? Zadaniem dla grupy jest wypisanie recepty na taki stan ducha i propozycja terapii, która pozwoli na odzyskanie duchowego zdrowia.
Rozdaj papier i przybory do pisania. Określ czas potrzebny na wykonanie ćwiczenia. Prezentacja na forum wykonanych recept i propozycji terapii przez przedstawicieli grup. Podziękuj za wykonanie ćwiczenia. Efekty prac można przykleić na dużym arkuszu papieru w celu prezentacji przez cały czas trwania spotkania.
PUENTA
Puentując pierwszą część spotkania powiedz:
Po zakończeniu drugiej wojny światowej Europa była pełna takich ludzi. Poranieni przez wydarzenia wojenne nie wierzyli w dobro, nie widzieli możliwości pojednania. Nie brakowało jednak ludzi, którzy tej nadziei nie zatracili, którzy pomyśleli, że da się jednak odbudować jedność między ludźmi, między państwami i narodami.
Tak mówił o tym Jan Paweł II:
„Po zakończeniu rozpętanej w Europie drugiej wojny światowej głęboko odczuwano potrzebę przezwyciężenia antagonizmów między narodami, które jeszcze niedawno walczyły ze sobą. Wyrażano wolę zbudowania solidarności wśród tych, którzy wczoraj byli przeciwnikami, oraz zinstytucjonalizowania ich współpracy. Nie mogę zapomnieć, że w tym okresie wstrząsów rozległ się głoś papieża Piusa XII, który przypominał „nienaruszalną godność osoby ludzkiej” oraz „prawdziwą wolność człowieka” (por. Orędzie radiowe na Boże Narodzenie 1944)”.
Powiedz dalej: Papież – przemawiając do polityków europejskich – przypomina ludzi, którzy…
„…pomimo istniejących granic doprowadzili do spotkania i, przezwyciężając dawną wrogość, potrafili przedstawić i zrealizować projekt utworzenia tej rady – powołanej po to, aby stała się miejscem, gdzie rodzi się samoświadomość Europy, gdzie Europa wyznacza sobie zadania, aby wykonując je odpowiedzieć na niepokoje i nadzieje swoich obywateli, gdzie podejmowana jest współpraca niezbędna w licznych i trudnych dziedzinach.
Wiem, że jesteście wierni pamięci tych, których nazywacie „ojcami Europy”: Jeana Monneta, Konrada Adenauera, Alcide de Gasperi’ego, Roberta Schumana.
Od tego pozwolę sobie zapożyczyć jedno ze sformułowań głównej idei założycieli: „Służyć ludzkości w końcu wyzwolonej z nienawiści i strachu, ludzkości, która po tak długo trwającym rozdarciu uczy się od nowa chrześcijańskiego braterstwa„.
2. Powrót
WSTĘP
Przechodząc do następnej części spotkania powiedz: Pokoju w sobie oraz między ludźmi łatwiej jest szukać, gdy zdajemy sobie sprawę ze wspólnych wartości, najgłębszych powiązań między nami, ze wspólnych fundamentów. Z tego, co stoi u podłoża, z pierwotnej więzi międzyludzkiej
Tak właśnie mówi o tym Papież:
Mężczyźni i kobiety tego starego kontynentu, mającego za sobą burzliwą historię, muszą odzyskać świadomość tego, co kształtuje ich wspólną tożsamość i co pozostaje jako bogactwo zbiorowej pamięci.
Z pewnością trudno określić, czym jest europejska tożsamość. Odległe i zróżnicowane są początki tej cywilizacji, pochodzą z Grecji i Rzymu, ze źródeł celtyckich, germańskich i słowiańskich oraz z chrześcijaństwa, które ją dogłębnie ukształtowało. Wiemy, jak różnorodne są języki, kultury oraz tradycje prawne tych narodów, regionów, jak różne są instytucje.
Jednak w porównaniu z innymi kontynentami Europa jawi się nam jako całość, nawet jeżeli tej zwartości nie uświadamiają sobie w pełni jej twórcy. Takie spojrzenie może jej pomóc odnaleźć samą siebie”.
Kontynuując powiedz: Również chrześcijaństwo ma w tych korzeniach swój udział. Tak właśnie wskazuje na to Jan Paweł II:
„W ciągu bez mała dwudziestu wieków chrześcijaństwo uczestniczyło w tworzeniu koncepcji świata i człowieka, z którą wciąż pozostaje związane pomimo podziałów, słabości i różnych odstępstw nawet samych chrześcijan.
AKTYWIZACJA
Do przeprowadzenia następnego ćwiczenia przydałby się wielki globus oraz manekin człowieka, aby umieścić na nich karteczki z odpowiedziami.
Nie zawsze można liczyć na takie pomoce, więc w okrojonej i nie mniej skutecznej wersji wystarczy naturalnej wielkości zarys postaci człowieka na dwóch arkuszach szarego papieru oraz prosty rysunek kuli ziemskiej o rozmiarach adekwatnych do przewidywanej ilości uczestników. Możesz wcześniej poprosić kogoś, aby wykonał te prace w domu i przyniósł na zajęcia. Można je szybko wykonać z pomocą uczestników.
Przedstaw zadanie do wykonania: Naszym zadaniem będzie wypisanie na kartkach z bloczku odpowiedzi na pytania: W jaki sposób moja wiara i moje chrześcijaństwo kształtuje mnie jako człowieka? W jaki sposób wpływają one na moją wizję świata?
Karteczki z odpowiedziami na pierwsze pytanie przyklejamy w polu ludzkiej postaci, odpowiedzi na kolejne pytanie – w polu narysowanej kuli ziemskiej. W tej wersji ćwiczenia wystarczą kartki i klej biurowy. Gdy mamy do dyspozycji globus i manekina – niezbędne są karteczki samoprzylepne, aby nie uszkodzić pomocy.
Prezentacja na forum – odczytanie przez 1-2 osoby wypisanych przez nas treści.
PUENTA
Puentując tę część spotkania przedstaw treść wypowiedzi Jana Pawła II:
W ciągu bez mała dwudziestu wieków chrześcijaństwo uczestniczyło w tworzeniu koncepcji świata i człowieka, z którą wciąż pozostaje związane pomimo podziałów, słabości i różnych odstępstw nawet samych chrześcijan. Pozwólcie, że przedstawię tu ja w istotnym zarysie.
Wyrażony w przesłaniu chrześcijańskim związek człowieka ze Stwórcą jest tak silny, że podnosi wartość życia we wszystkich jego aspektach, poczynając od życia fizycznego: ciało i kosmos bowiem są dziełem i darem Bożym. Wiara w Boga Stwórcę zdemitologizowała kosmos, otworzyła go przed racjonalną dociekliwością ludzkości.
Poprzez opanowanie swojego ciała i przez podporządkowanie sobie ziemi człowiek rozwija z kolei możliwości stwórcze: według wizji chrześcijańskiej człowiek jest daleki od pogardzania wszechświatem fizycznym, lecz dysponuje nim w sposób wolny i bez bojaźni. Ta pozytywna wizja wydatnie wpłynęła na rozwój nauki i techniki wśród Europejczyków.
Pogodzony z kosmosem chrześcijanin nauczył się także szanować bezcenną wartość każdej osoby, stworzonej na podobieństwo Boga i odkupionej przez Chrystusa. Ludzie, złączeni ze sobą w rodzinach, miastach, społeczeństwach, nie na próżno żyją i trudzą się: chrześcijaństwo uczy ich, że historia nie jest jakimś bezsensownym cyklem bezustannych powtórzeń, lecz ma swój sens w przymierzu, które Bóg proponuje ludziom, ażeby zachęcić ich do dobrowolnego przyjęcia Jego Królestwa.
3. Człowiek
WSTĘP
Zapraszając do kolejnej części spotkania powiedz: W naszej refleksji nad Europą dowiedzieliśmy się, dzięki czemu udało się przepojonych bólem, nienawiścią i żalem narodów doprowadzić do pojednania. Dokonało się to dzięki ofiarnym ludziom, którzy posiadali wizję pojednanych społeczności. Dokonało się to dzięki powrotowi do chrześcijańskich korzeni i chrześcijańskiej wizji człowieka i świata.
Zatrzymajmy się jeszcze na chwilę nad tą wizją człowieka, od której tak wiele zależy w naszej historii i życiu codziennym.
Jan Paweł II jest zdania, że:
Kościół uważa, że człowiek ma prawo do wolności i do bezpieczeństwa i że jest to niezbędne do prowadzenia życia w zgodzie z uczciwym sumieniem, do duchowego otwarcia się na Absolut oraz na powołanie do życia w braterstwie.
Zastanówmy się zatem, jak dzisiejsza demokracja może pomóc człowiekowi w realizacji tych praw.
AKTYWIZACJA
Praca na forum. Dyskusja na postawiony wyżej temat.
PUENTA
Puentując ostatnia część spotkania przekaż poniższe treści.
Jest chlubą demokracji, że stara się zorganizować społeczność tak, by w każdej osobie nie tylko respektowano to wszystko, czym ona jest, ale by również mogła, uczestnicząc we wspólnym dziele, korzystać ze swej wolnej woli.