Obrona praw człowieka
1. Przyjaciółki
WSTĘP
Powitaj wszystkich uczestników spotkania. Sprawdź raz jeszcze materiały, z których będziesz korzystał przy jego prowadzeniu.
Warto odpowiednio wcześniej podać tematykę spotkania, aby uczestnicy mogli zapoznać się z treścią dokumentów, z których będą korzystali w ramach ćwiczeń. Chodzi przede wszystkim o Europejska Konwencję Praw Człowieka.
Wprowadzając w zajęcia powiedz: Na bardzo starych rycinach, wiekowych mapach i kalendarzach obok zarysów kontynentów, mórz i górskich łańcuchów znajdziemy też coś, czego we współczesnych wydawnictwach już nie ma. Chodzi mianowicie o postacie kobiece, które wyobrażają kontynenty. Tak się składa, że wszystkie słowa nazywające kontynenty są rodzaju żeńskiego. Aby zatem urozmaicić kartograficzne linie i zarysy dodawano do nich też wizerunki kontynentów w postaci kobiet.
AKTYWIZACJA
Teraz jest doskonałe miejsce na prezentację takich map, reprodukcji, podzielenie się odszukanymi informacjami, ilustracjami z książek lub innych wydawnictw. Teraz jest czas na dyskusje, dzielenie się spostrzeżeniami i informacjami na temat odnalezionych postaci, atrybutów, które posiadają oraz innych danych odnośnie postaci symbolizujących kontynenty.
Szczególną uwagę zwracamy oczywiście na Europę… Co mówią stare ryciny i mapy o naszym kontynencie? Jak go przedstawiają? Jak wygląda Europa w gronie swoich „przyjaciółek”?
Ważnym pytaniem, na które warto poszukać odpowiedzi jest: czy te stare mapy mówią coś o ludziach zamieszkujących kontynenty, a szczególnie Europę? Czy ukazują jakieś istotne informacje o społeczeństwie, jego zasadach,
Czas na dyskusję i wymianę poglądów.
PUENTA
Podsumowując pierwszą część spotkania powiedz: Oczywiście nie chodzi tutaj tylko o uatrakcyjnienie wydawnictwa, ale także o to, aby postać ukazała to, czego wędrowiec może spodziewać się po danym kontynencie, jak kontynent wyobrażali sobie autorzy mapy, co chcieli opowiedzieć o nim. Chodzi także o stan wiedzy o danym kontynencie, wyobrażenia twórców, dobranie odpowiednich motywów przekazujących informacje na temat danej ziemi.
Przekaż także poniższe treści z przemówienia Jana Pawła II:
Nie ma wątpliwości, że u podstaw „ludzkiej Europy” znajduje się obraz człowieka nakreślony w objawieniu chrześcijańskim, i który Kościół Katolicki wciąż uznaje i któremu służy. Chodzi tu o człowieka w całej jego prawdzie, we wszystkich wymiarach, o człowieka konkretnego, historycznego, o każdego człowieka objętego tajemnicą Odkupienia, umiłowanego przez Boga i przeznaczonego do łaski (RH, 13).
Ten obraz człowieka odcisnął się w szczególny sposób w europejskiej kulturze i on pozostanie dla nas na zawsze fundamentalną zasadą pełnej, ludzkiej godności. Na tej właśnie podstawie wyrosła Europa ludzi i narodów, a nie tylko Europa materialnego i technicznego postępu.
Powiedz dalej: A skoro jest to Europa „ludzi i narodów”, to znaczy, że przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na człowieka, jego sytuację życiową, warunki rozwoju i dojrzewania do pełni człowieczeństwa. Pomaga w tym zdecydowanie świadomość praw, które każdy człowiek posiada.
2. Prawa i obowiązki
WSTĘP
Przechodząc do następnej części spotkania powiedz: Na szczycie Unii Europejskiej w Nicei w 2000 roku przyjęto Kartę Praw Podstawowych Unii Europejskiej (pełny tekst: http://www.europa.e.kai.pl/).[1] 54 artykuły ujmują podstawowe zagadnienia i nakreślają pewną wizję człowieka proponowaną współczesnym Europejczykom. Wizja ta jest wielkim wyzwaniem, ponieważ wiążą się z nią pewne obowiązki. Zawsze tak jest – prawom człowieka towarzyszą obowiązki.
AKTYWIZACJA
Podziel uczestników na pary, w których będą pracować. Niezbędny będzie tekst KPPUE.[2] Metoda pracy, którą za chwilę zaproponujesz, nazywa się własnie „para”. Wyjaśnij zadanie do wykonania: Mamy przed sobą tekst KPPUE. Określa on prawa człowieka w UE. Wiemy, że towarzyszą im także pewne obowiązki. Zupełnie jak klucz pasuje do zamka, talerzyk do filiżanki lub buty do torebki.
Zadanie do wykonania w parach jest następujące: rozmawiamy o tych prawach ujetych w dokumencie, które osobiście uważamy za najistotniejsze dla siebie samych, z którymi się identyfikujemy, które osobiście najbardziej cenimy. Do nich dobieramy pewne obowiązki, do których się poczuwamy w związku z szacunkiem dla tych praw.
I prawa i obowiązki następnie prezentujemy pod postacią dobranych par przedmiotów, które rysujemy na papierze i odpowiednio podpisujemy.
Określ czas na wykonanie ćwiczenia, rozdaj papier i przybory do pisania. Prezentacja na forum – odczytanie. Czas na dyskusję i wymianę poglądów.
PUENTA
Podsumowując kolejną część spotkania przekaż poniższe treści z przemówienia Jana Pawła II:.
Droga, jaką Europa przebyła w czasie tych trzydziestu lat po ostatniej wojnie światowej, zasługuje na uznanie i jest na pewno pozytywna, jeśli na przykład wziąć pod uwagę sposób rozumienia hierarchii praw i troskę o ich zabezpieczenie na płaszczyźnie prawnej i sądowej oraz gdy chodzi o globalnie wziete wychowanie do szacunku dla drugiego człowieka i wzajemnego uznawania praw. Lecz, aby zapewnić każdemu człowiekowi prawo do życia, z pełnym poszanowaniem należnej mu godności i wolności, to trzeba dawać pierwszństwo praw wyliczonych w Konwencji, wśród których istnieją prawa o szczególnym znaczeniu, jak prawo do życia w całymzakresie uprawnień oraz prawo do wolności religijnej.
3. Źródła
WSTĘP
Przechodząc do kolejnej części spotkania powiedz: Rozmawialiśmy już dzisiaj o prawach człowieka oraz obowiązkach, które wynikają z tych praw. Warto zapytać także jeszcze o jedną sprawę: gdzie tkwią korzenie przekonania o tym, że każdy człowiek posiada te prawa? Gdzie znajduje się fundament tych praw?
AKTYWIZACJA
Praca w utworzonych wcześniej grupach. Wracamy do pomysłu mapy. Wyjaśnij zadanie do wykonania: Naszym zadaniem jest wykonanie teraz mapy, której głównym elementem jest rzeka nazwana przez nas Rzeka Praw Człowieka. Jak nazwiemy jej dopływy? Jakie imiona nadamy krainom, przez które będzie przepływać? Może są w jej okolicach jakieś łańcuchy górskie, przez które się przedziera lub łagodne doliny?
Zaproś do wyobraźni i twórczości. Niech mapy będą bogate w szczegóły i ciekawostki. Okresl czas na ich wykonanie i rozdaj potrzebne materiały. Po zakończeniu pracy zadbaj o posprzatanie miejsca.
Prezentacja map na forum, czas na obejrzenie, komentarze, podziękowanie za wykonaną pracę. Okazja do rozmowy na temat: dlaczego właśnie takich nazw użyto w opisach map? Które nazwy nawiązują do praw człowieka?
PUENTA
Podsumowując kolejną część spotkania przekaż poniższe treści z przemówienia Jana Pawła II.
Wypada przede wszystkim zaznaczyć, że Kościół katolicki przez swoich najlepszych ludzi, a zwłaszcza przez świętych, wniósł wielki wkład w sprawę rozwoju i zjednoczenia Europy.
Przypomniałem o tym w dniu 8 października przy poświęceniu kaplicy węgierskiej w grotach watykańskich: „Z działalności ludzi świętych zrodziła się cywilizacja europejska, oparta na Ewangelii Chrystusa i zrodził się zalążek zmierzającej do autentycznego humanizmu, przepojonego wiecznymi wartościami, podczas gry ugruntowało się dzieło poszanowania praw obywatelskich w duchu uznawanego pierwszeństwa porządku duchowego.
Perspektywa zapoczatkowana przez zdecydowaną postawę takich świadków wiary zachowuje nadal swoją aktualność i toruje idealna drogę, którą trzeba nadal postępować, aby móc zbudować solidarną, prawdziwie ludzką i pokojową Europę oraz, aby móc przezwyciężyć trudności i przeciwieństwa, które stanowią ryzyko zakłócenia pomyslności jednostek i narodów” (homilia 8 X 1980).
Jan Paweł II:
Historia Europy i jej poszczególnych ludów naznaczona jest wiarą chrześcijańską i szacunkiem dla godności człowieka, stworzonego na obraz Boży i odkupionego krwią Chrystusa.
Jej przewodnimi ideałami były w związku z tym: odpowiedzialność osoby, poszanowanie wolności, głęboka częśćdla życia, wysokie uznanie dla małżeństwa i rodziny.
Chrześcijańskie rozumienie człowieka ukształtowąło europejską tradycję praw człowieka, tych praw, które znalazły swój wyraz w nowożytnych konstytucjach oraz deklaracjach praw człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych i Rady Europy. Według myśli chrześcijańskiej człowiek (…) zajmuje centralne miejsce w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym.
[1] Jest tam także wersja do druku.
[2] Doskonale by było, gdyby uczestnicy dużo wcześniej zapoznali się w tym tekstem i przyszli na spotkanie znając jego treść oraz posiadając pewne przemyślenia na jego temat. To w dużym stopniu skróci czas trwania pracy w parach oraz ją ożywi.