„Szukajcie, a znajdziecie…”
Scenariusz spotkania lub katechezy dla młodzieży z gimnazjum lub średniej szkoły. Treść ułozona jest w oparciu o książkę: M.W. Grabowscy, A. M. Niemyscy, M. P.Wołochowicz Zanim wybierzesz, Warszawa 1993, s.134-140.
Czas trwania zależy od inwencji prowadzącego, ponieważ scenariusz można skrócić lub wydłużyć o dowolne elementy w zależności od zainteresowania i możliwości uczestników lub prowadzącego. Środki dydaktyczne: przybory do pisania, klej biurowy, większe arkusze papieru, taśma klejąca papierowa (tzw. lakiernicza), przybory do pisania, przybory do kolorowania, kolorowy papier, fragment strony z gazety z ogłoszeniami matrymonialnymi.
1. Ogłoszenie matrymonialne
WSTĘP
Przywitaj uczestników spotkania. Sprawdź, czy masz z każdym kontakt wzrokowy. Przejrzyj raz jeszcze pomoce oraz ich dostępność, aby nic nieprzyjemnego nie zaskoczyło Cię w trakcie spotkania.
Wprowadzając w treść spotkania powiedz: Ludzie poszukując „drugiej połowy” decydują się na umieszczenie w prasie lub innych mediach ogłoszenia matrymonialnego. Z tym ogłoszeniem jest niemały klopot. Bo jak w kilku słowach oddać to, co najważniejsze i cenne we mnie? Spróbujmy zatem i my napisać takie ogłoszenie matrymonialne…
AKTYWIZACJA
Praca indywidualna. Wyjaśniej zadanie do wykonania: Za chwilę otrzymacie kopię strony z gazety z rubryką „ogłoszenia matrymonialne”. Zadaniem będzie napisanie swojego ogłoszenia matrymonialnego. Co ujmiecie w jego treści? Można także umieścić tam własną „fotografię” przez siebie narysowaną. Rozdaj pomoce, przybory do pisania, określ czas potrzebny na wykonanie tego ćwiczenia. Można je także wykonać w nieco innej wersji – dajesz uczestnikom kartoniki do wpisów, które potem umieszczają w polu arkusza papieru – czyli strony gazetowej z ogloszeniami matrymonialnymi. Wersje możesz wybrać według swego upodobania.
Prezentacja na forum – odczytanie ogloszeń przez autorów lub dowolnie wybraną osobę.
PUENTA
Podsumowując pierwszą część spotkania powiedz: Poszukując współmałżonka chcemy zaprezentować się z jak najlepszej strony. Oczekujemy także, że druga osoba będzie posiadała cechy nam odpowiadające. Gdy dojrzymy te cechy, wtedy trudno się nie zakochać, trudno powstrzymać emocje…
Jednak przy ostatecznym wyborze małżonka nie można kierować się emocjami. Taki wybór nie jest wyborem wolnym. „Dlatego warto pytaćo radęosoby życzliwe a nie będące zaangażowane uczuciowo. Wartojak najszybciej przedstawic swoja sympatię rodzicom, rodzeństwu, bliskim przyjaciołom. Jakże często juzjako dorośli stwierdzamy: „rodzice mieli rację”. Nie chcemy tutaj twierdzić, że w tej kwestii rodzice zawsze mają rację, ale prawdą jest, że mylą się rzadziej, niż my myślimy.[1]
2. Motywy wyboru
WSTĘP
Przechodząc do kolejnej części spotkania powiedz: Przyjrzyjmy się teraz kilku motywom wyboru małżonka. Na co właściwie trzeba zwrócić uwagę, gdy wybiera się partnera?
AKTYWIZACJA
Podziel uczestników na 9 grup. Tyle właśnie będzie motywów do rozpatrzenia. Niektóre możnaw tym momencie ominąć i ich omówienie włączyć do puenty prowadzącego oraz późniejszej dyskusji. Decyzja o ilości grup i wyborze motywów należy do prowadzącego.
Motywy są następujące [2] (prowadzący przedstawia je na forum ogólnym, dobrze jest mieć je wypisane na planszach):
- Atrakcyjność fizyczna nie powinna być głównym kryterium,
- Nie pobieraj się ze współczucia lub litości,
- Spotykacie się w sytuacjach normalnego życia,
- Stosunek do innych osób,
- Reakcja na trudności,
- Warunki materialne,
- Wiek,
- Poglądy na samo małżeństwo,
- Światopogląd.
Przydziel każdej grupie losowo jeden z motywów oraz przedstaw zadanie do wykonania: Zadanie do wykonania będzie następujące: wymyślamy krótkie scenki dramowe. Ich istotą będzie kłótnia miedzy ludźmi, którzy pobierając się nie zadbali o to, aby w wystarczający sposób siebie poznać. Na przykład zwracali uwagę przede wszystkim na wygląd zewnętrzny, pobrali się ze współczucia itp.
Określ czas potrzebny na przygotowanie scenek i ich prezentację.
Prezentacja scenek na forum. Omówienie scenek – zapytaj, co było ważne w przygotowaniu? Czy trudno było wybrać styl kłótni? W jaki sposób można było jej uniknąć? Jak uczestnicy się czuli prezentując scenki?
Podziękuj wszystkim za zaangażowanie. Teraz jest czas na dyskusję i wymianę opinii na temat podanych motywów wybierania współmałżonka oraz szans i zagrożeń, które się z nimi wiążą.
PUENTA
Podsumowowanie tej części spotkania właściwie najlepiej jest włączyć w dyskusję. Tu podaję – za autorami książki – kilka myśli, które mogą pomóc w prowadzeniu dyskusji.
- Atrakcyjność fizyczna nie powinna być głównym kryterium
Zasadniczo to oczywiste. Jednocześnie pragniemy, aby ta druga osoba była pociagająca. Atrakcyjność fizyczna jest tym ważniejsza, im młodszy, bardziej impulsywny jest człowiek. Niemniej jednak sam wygląd to za mało.
- Nie pobieraj się ze współczucia lub litości
To jest szlachetny motyw, właściwy jednak dla przyjaźni a zupełnie niewystarczający dla małżeństwa. Małżeństwo nie jest szkołą, sanatorium czy łodzią ratunkową, ale głęboką wspólnotą życia. Małżeństwo jest przede wszystkim celemsamym w sobie i nie może być w założeniu lekarstwem na inne problemy. Szczególnie dziewczęta często odczuwają poślubienie danego chłopaka jako swoje życiowe zadanie. Mówią tak: „Jeśli go zostawię, to… całkiem się stoczy… nigdy już nie przestanie pić… nie będzie miał nikogo na świecie… nie zda matury”.
- Spotykajcie się w sytuacjach normalnego życia
Charakter człowieka jest niepoznawalny w atmosferze zalotów, np.rozmów w parku, czy koktajlbarze. Natomiast w czasie wspólnej pracy, wędrówki czy obozu możecie lepiej zobaczyć, jaka jest druga osoba.
- Stosunek do innych osób
Popatrz, jak twój partner odnosi się do swojego rodzeństwa i rodziców. Nawet jeśli dla ciebie jest uprzejmy, to nie miej złudzeń: po ślubie będzie dla ciebie właśnie taki, jaki był dla swojej rodziny na co dzień.
- Reakcja na trudności
W małżeństwie bardzo często możecie mieć jakies kłopoty. Czy twoja wybrana osoba jest w stanie razem z tobą je pokonywać? Czy kiedy się poważnie pokłóciliście, byliście w stanie sobie to szybko i całkowicie wybaczyć?
- Warunki materialne
Choć nie one są najważniejsze, to czy macie wyobrażenie, jak sami będziecie materialnie odpowiadać za swoją rodzinę? Czy oboje będziecie w stanie zaakceptować obniżenie poziomu życia, ale cieszyć się z tego, że samodzielnie żyjecie razem?
- Wiek
Najbardziej trwałe są małżęństwa zawierane przez osoby o zbliżonym wieku. (…) Okazuje się, że zbyt długie czekanie (…) często prowadzi do trudności w ułożeniu sobie wspólnego życia. Każda z osób ma już bowiem za sobą pewien czas dorosłego życia i potem zawarcie małżeństwa może stanowić zagrożenie dla dotychczasowych własnych przyzwyczajeń.
- Poglądy na samo małżeństwo
Dwie osoby mogą sobie zupełnie inaczej wyobrażać codzienne zycie w małżeństwie, mogą mieć różne motywy jego zawarcia i poglądy na temat tego,jak powinno ono wyglądać. Nieznajomość poglądów na małżeństwo człowieka, któremu przyrzeka się miłość i wierność, jest krokiem bardzo ryzykownym i stanowi olbrzymie zagrożenie dla samego małżeństwa.
- Światopogląd
O ile jest zbieżny, to może wtedy stanowić wspólną płąszczyznę rozwiązywania wszelkich problemów. Brak takiej płaszczyzny w naturalny sposób prowadzi do dużych trudności, bo bez wspólnie uznawanych wartości wyższych (natury moralnej, etycznej, duchowej) nie ma możliwości dojścia do zgody, gdy zaistnieje różnica poglądów.
3. Zegar życia
WSTĘP
Przechodząc do ostatniej części spotkania powiedz: Czy wymienione przez nas punkty są już gotową receptą na udany związek? Czy są receptą na dobry wybór partnera życiowego?
AKTYWIZACJA
Podziel uczestników na nowe, kilkuosobowe grupy. Przedstaw zadanie do wykonania: Ujmując wszystkie dotychczasowe spostrzeżenia w jedno zaproponujmy teraz trzy najbardziej podstawowe pytania, jakie musi postawić sobie człowiek wybierając małżonka na całe życie, na wszystkie przeżyte razem godziny życia. Pytania wymyślamy w grupach, a następnie wpisujemy w strzałki „zegarów życia”. Możesz strzałki i tarcze zegarów z papieru mieć wcześniej przygotowane, ale jeśli masz wystarczająco dużo czasu, to poproś uczestników o ich wykonanie – proste tarcze zegarowe, może wymyslen wskazówki? Zachęć do twórczości, wyobraźni, wykorzystania wszystkich miłosnych symboli między ludźmi… Określ czas na wykonanie ćwiczenia, rozdaj potrzebne materiały.
Prezentacja zegarów ze wypisanymi na wskazówkach pytaniami. Czas na wymianę poglądów, pytania i dyskusję.
PUENTA
Podsumowując ostatnią część spotkania powiedz: Niestety, nie ma gotowej recepty, ale mamy nadzieję, że te trzy mogą ci kiedyś pomóc w podjęciu decyzji. Abyśmy mogli się spodziewać dobrego małżeństwa, te warunki muszą być spełnione jednocześnie.
Czy jest to człowiek, któremu bezwarunkowo i nieograniczenie mogę powiedzieć TAK!? Powiedzieć TAK oznacza nie tylko przyjąć zalety,lecz również wady i słabości drugiego. Czy chętnie idziesz z nim ulicą razem, gdy spotykacie znajomych?
Czy jest to człowiek, który zmierza do tego samego celu? Główne cele i zasady życiowe są kryterium podejmowanych codziennych decyzji. Jeśli wasze zasadnicze cele są zgodne, to w rzeczach konkretnych macie możliwość porozumiewania się.
Czy jest to człowiek, co do którego mam pewność, że jestesmy dla siebie na całe życie? W małżeństwie są nie tylko słoneczne dni, ale też i trudne. Tylko ten, kto wie, że jest z partnerem na całe życie, będzie miał ochotę i siły przezwyciężać pojawiające się trudności.[3]
[1] Zanim wybierzesz, s.135.
[2] Dz. cyt., punkty i komentarze w puencie – s.135-137.
[3] Dz. cyt., s.139.