Tolerancja
1. Zwroty
WSTĘP
Lubimy, gdy ludzie zwracają się do nas z szacunkiem i przyjaźnią, z kulturą i radością…
AKTYWIZACJA
Praca indywidualna. Uczniowie odpowiadają indywidualnie na karteczce z bloczku na jedno pytanie: jak lubisz, aby ludzie zwracali się do siebie? Jakie są najmilsze i najsympatyczniejsze sposoby zwracania się do siebie między ludźmi?
Karteczki zbieramy i naklejamy na arkusz papieru. Odczytanie na forum.
PUENTA
Czy jest na naszej planszy zwrot: TOLERUJĘ CIĘ??? Czy chcielibyście, aby tak ludzie się zwracali do siebie? O czym mówią taki zwrot? Czy wystarcza człowiekowi?
Porozmawiamy dzisiaj na temat tolerancji. Już widzimy pierwszą cechę tolerancji: ona sama nie wystarcza! Sama tolerancja to po prostu za mało w relacjach między ludźmi?[1]
2. Dlaczego jest potrzebna?
WSTĘP
Powiedzieliśmy już, że tolerancja to często po prostu za mało. Ale jest konieczna. Dlaczego tak bardzo podkreślamy jej niezbędność? Poszukajmy argumentów.
AKTYWIZACJA
Metoda – pole w literze. Potrzebna jest duża litera T z polem w środku do wpisywania (uczniowie mogą ją sami wydrzeć z kartki papieru). W środku wpisujemy przyczyny, dla których tolerancja jest potrzebna. Prezentacja na forum.
PUENTA
Skąd się bierze sama potrzeba tolerancji:
- prawda sama w sobie istnieje nigdy nie uchwycona do końca przez człowieka,
- są różne punkty widzenia, wzajemnie się uzupełniające,
- poznanie jest aktywnością osobista z indywidualnymi uwarunkowaniami, dlatego ludzie nigdy nie osiągną absolutnej jedności poglądów,
- prawda poznawana przez człowieka stale wzrasta i podlega uzupełnieniom,
- spotkanie z drugim człowiekiem może oznaczać rozszerzenie naszego horyzontu życiowego.[2]
3. Granice tolerancji?
WSTĘP
Czy tolerancja ma jakieś granice? Czy jestem tolerancyjny, gdy się na coś nie zgadzam?
AKTYWIZACJA
Zastanówmy się nad tym w oparciu o następujące sytuacje:
- Rozważana jest w twojej klasie propozycja, by wychowawcą był nauczyciel, który znany jest jako dobry matematyk, ale – od dwóch lat jest niepijącym alkoholikiem. Wybucha ostra dyskusja na ten temat.
- Na obozie masz mieszkać w jednym pokoju z kolegą (koleżanką), które odbył karę w domu poprawczym. Rozmowa z współlokatorami.
- Któraś ze znajomych „chodzi” z Arabem – prawdopodobnie niedługo wezmą ślub. Reakcja 3 osób na tę wiadomość.
- Scenka w tramwaju – podchodzi do ciebie Rumun – wcześniej grał na harmonii, teraz prosi pasażerów o pieniądze. Pasażerowie głośno komentują.
- Grupa młodzieżowa pochodzenia niemieckiego chce założyć w twojej szkole organizację kultywującą niemieckie tradycje. Rozmowa na ten temat.
- Scenka w pociągu. W przedziale PKP jeden mężczyzna pali papierosy, mimo zakazu. Jak powinna zachować się osoba uległa, jak osoba obojętna, a jak tolerancyjna?
- Twój kolega ze szkoły przyszedł na imprezę z chłopcem, którego często obejmował, całował. Jakie reakcje spowoduje ich zachowanie?[3]
PUENTA
Tolerancja to miłość do człowieka, ale odrzucenie błędu.
Tolerancja jako aprobata wszystkiego prowadzi do absurdu – do pobłażliwości wobec wszystkiego, a pobłażliwość może być już znakiem OBOJĘTNOŚCI czy braku szacunku, tzn. bądź sobie takim, jakim chcesz, nie zależy mi na tobie…
4. Stereotypy
WSTĘP
W spojrzeniu na drugiego człowieka posługujemy się często stereotypami, czyli utartymi i gotowymi odpowiedziami na różne pytania.
AKTYWIZACJA
Spróbujmy zapoznać się z kilkoma takimi stereotypami. Formularz ze zdaniami i czas na wypełnienie.
PUENTA
Nie trzeba chyba dodawać, jak bardzo krzywdzące są takie stereotypy i jak niewiele mają wspólnego z rzeczywistością.
Pomódlmy się za ludzi skrzywdzonych przez stereotypowe podejście innych…
[1] Najbardziej utkwiła mi w pamięci rozmowa na temat tolerancji z O.Janem Andrzejem Kłoczowskim OP w krypcie klasztoru dominikanów 24 maja 1993 roku, w święto Przeniesienia Relikwii św. Dominika. Kilka myśli w scenariuszu znalazłem w moich notatkach z tej rozmowy.
[2] Na podstawie: E. Schillebeeckx, Teologiczne podstawy tolerancji, Znak nr 457, czerwiec 1993.
[3] Przykłady z książki „Katechezy dla szkół średnich”, Wydawnictwo Księgarnia św. Wojciecha, Poznań 2000.