Dom
1. Erozja świata
WSTĘP
Papież Franciszek zauważa i w charakterystyczny sposób nazywa warunki, w których wychowanie, formacja, życie i wiara mają wyjątkowo trudne warunki rozwoju. Spróbujmy się pochylić przez chwilę nad tymi trudnościami.
AKTYWIZACJA
Praca w grupach. Metoda – plastyka. Zadanie: każda grupa otrzymuje pasek z hasłem tylko dla siebie. Następnie za pomocą starych gazet oraz dostępnych środków ma wyrazić to hasło w formie plastycznej prezentacji. Pojęcia do wykorzystania: NIECIAGŁOŚĆ, ELIMINACJA, UPADEK PEWNIKÓW, PORAŻKA, STOS NIESPRAWIEDLIWOŚCI, STOS PRZEMOCY, GŁEBOKIE OSIEROCENIE. Niezbędna wyobraźnia i kreatywność. Czas na wykonanie zadania. Prezentacja po kolei. Dzielimy się na forum naszymi obserwacjami i próbujemy zgadnąć, jaki termin miała na kartce grupa. Czas na dyskusję.
PYTANIA DO DYSKUSJI
- Czy są to trudności charakterystyczne dla naszych czasów?
- Czy pokazują coś nowego?
- Kto może i powinien je przezwyciężyć?
- Czy tylko młodzi ludzie doświadczają ich najbardziej?
- Gdzie jest przyczyna, źródło tych problemów?
PUENTA
CV, 216. We wszystkich naszych instytucjach musimy znacznie bardziej rozwijać i umacniać naszą zdolność do serdecznej gościnności, ponieważ wielu przybywających ludzi młodych znajduje się w sytuacji głębokiego osierocenia. I nie mam na myśli pewnych konfliktów rodzinnych, ale doświadczenie, które dotyczy w równym stopniu dzieci, młodzieży i dorosłych, matek, ojców i dzieci. Dla wielu naszych współczesnych sierot – być może dla nas samych – wspólnoty takie jak parafia i szkoła powinny oferować drogi bezinteresownej miłości i promocji, afirmacji i rozwoju. Wielu młodych czuje się dzisiaj dziećmi porażki, ponieważ marzenia ich rodziców i dziadków zostały spalone na stosie niesprawiedliwości, przemocy społecznej, tego „ratuj się, kto może”. Ileż eliminacji! Jeśli młodzi ludzie dorastali w świecie popiołów, niełatwo jest im podtrzymywać ogień wielkich pragnień i planów. Jeśli dorastali na pustyni pozbawionej znaczeń, jakże mogą chcieć poświęcić się, by siać? Doświadczenie nieciągłości, eliminacji i upadku podstawowych pewników, któremu sprzyja dzisiejsza kultura medialna, powodują to uczucie głębokiego osierocenia, na które musimy odpowiedzieć poprzez tworzenie przestrzeni braterskich i atrakcyjnych, gdzie żyłoby się sensownie.
2. Tworzenie domu
WSTĘP
Dokument papieski wskazuje jednak na możliwość stworzenia miejsca zupełnie innego niż ten świat, a jednak na tym świecie. Czytamy w nim o domu!
CV, 217. Tworzenie „domu” to ostatecznie „tworzenie rodziny; to uczenie się odczuwania jedności z innymi, abstrahując od powiązań utylitarystycznych lub funkcjonalnych; bycie zjednoczonymi w taki sposób, że odczuwamy życie jako trochę bardziej ludzkie. Tworzenie domu to umożliwienie, aby proroctwo nabrało kształtu i uczyniło nasze godziny i dni mniej nieprzyjaznymi, mniej obojętnymi i anonimowymi. To tworzenie więzi, które buduje się przez proste, codzienne gesty, które wszyscy możemy wykonywać. Jak wszyscy dobrze wiemy, dom potrzebuje współpracy wszystkich. Nikt nie może być obojętny lub obcy, ponieważ każdy jest kamieniem niezbędnym do jego budowania. A to zakłada proszenie Pana, aby dał nam łaskę uczenia się cierpliwości, uczenia się przebaczenia sobie nawzajem. Uczenia się każdego dnia zaczynać od nowa. A ile razy trzeba wybaczać lub zaczynać od nowa? Siedemdziesiąt siedem razy – tyle, ile jest konieczne. Tworzenie silnych więzi wymaga zaufania, które codziennie karmi się cierpliwością i przebaczeniem. I w ten sposób zachodzi cud doświadczenia, że tutaj człowiek rodzi się na nowo. Tutaj wszyscy rodzimy się na nowo, ponieważ odczuwamy skuteczne działanie czułości Boga, która umożliwia nam marzenie o świecie bardziej ludzkim, a zatem i bardziej Bożym”114.
AKTYWIZACJA
Praca na forum. Metoda – dyskusja. Pytanie na otwarcie: czym w naszych czasach jest dom? Co to pojęcie dzisiaj symbolizuje?
PYTANIA DO DYSKUSJI
- Młodzi odpowiedzialni za dom? Czy tylko za bałagan w domu?
- W jaki sposób młodzi mogą tworzyć atmosferę domu i rodziny?
- Czy obojętność, brak czasu jest do pokonania?
- Czy w domu człowiek się na nowo rodzi czy marnuje swój czas i zycie?
PUENTA
CV, 218 – 220
218. W tym kontekście, w naszych instytucjach musimy oferować młodym stosowne miejsca, którymi mogliby zarządzać według swego uznania i gdzie mogliby swobodnie wchodzić i wychodzić, miejsca, które byłyby dla nich gościnne i gdzie mogliby spontanicznie i ufnie iść na spotkanie innych młodych, zarówno w chwilach cierpienia czy nudy, jak i wtedy, gdy chcą świętować swoje radości. Coś z tego dokonały niektóre oratoria oraz inne ośrodki młodzieżowe, które w wielu przypadkach są środowiskiem, w którym młodzi przeżywają doświadczenia przyjaźni i zakochania, gdzie się spotykają, mogą wspólnie słuchać muzyki, dzielić czas rekreacji, sportu, a także wymieniać się swoimi refleksjami czy razem się modlić, z pewnym wsparciem i różnymi propozycjami. W ten sposób następuje to niezbędne głoszenie „jednej osoby drugiej osobie”, którego nie można zastąpić żadnymi zasobami czy strategią duszpasterską.
219. „Przyjaźń i relacje, często w grupach mniej lub bardziej zorganizowanych, stwarzają okazję do wzmocnienia umiejętności społecznych i relacyjnych w kontekście, w którym nie jest się ocenianym i osądzanym. Doświadczenie grupowe jest także wielką okazją do dzielenia się wiarą i do wzajemnej pomocy w dawaniu świadectwa. Ludzie młodzi potrafią prowadzić innych młodych i być prawdziwymi apostołami wśród swoich przyjaciół”115.
220. Nie oznacza to, aby się izolowali i tracili wszelki kontakt ze wspólnotami parafialnymi, ruchami i innymi instytucjami kościelnymi. Włączą się jednak lepiej we wspólnoty otwarte, żywe w wierze, pragnące promieniować Jezusem Chrystusem, radosne, wolne, braterskie i zaangażowane. Wspólnoty te mogą być drogami, w których młodzi czują, że możliwe jest pielęgnowanie cennych relacji.