Latarnia
1. Być sobą
WSTĘP
Przywitaj wszystkich uczestników spotkania. Zadbaj o miłą atmosferę, wygodne miejsce do siedzenia dla każdego uczestnika oraz wcześniejsze przygotowanie potrzebnych materiałów, kontakt wzrokowy z każdą osobą.
Przygotuj odtwarzacz CD i muzykę. Rozpoczynając spotkanie powiedz: Nasze spotkanie rozpoczniemy od wysłuchania dwóch piosenek. Jedna z nich, to przebój PERFECTU „Chcemy być sobą…”. Druga piosenka jest hitem zespołu DŻEM „Kim jestem – jestem sobie”.
Czas na muzykę. Zaproś do uważnego słuchania tekstu, możesz wydrukowane teksty rozdać uczestnikom, aby łatwiej było śledzić piosenkę, przydadzą się również one w czasie późniejszej pracy w grupach.
DŻEM – Kim jestem – jestem sobie
Jestem sobie prawdą, fałszem i zagadką też
Jestem sobie ojcem, sobie matką, sobie bratem
Jestem sobie prawdą, fałszem i zagadką też
Jestem sobie ojcem, sobie matką, sobie bratem
Szatanem jestem złym, aniołem z aureolą
Wrogiem i kochankiem, aktorem z ulubioną rolą
Dopełnieniem świata, oceanem, pustą szklanką
Jestem i wyrokiem, nawet sędzią, nawet katem
jestem ja, ja…
Jestem, jestem wszystkim, nawet bogiem,
tylko sobą, być sobą być nie mogę, o nie!
Jestem, jestem wszystkim, nawet bogiem,
tylko sobą, być nie mogę, o nie!
PERFECT – Chcemy być sobą
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą wreszcie
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą jeszcze
Jak co dzień rano, bułkę maślaną
Popijam kawą, nad gazety plamą
Nikt mi nie powie, wiem co mam robić
Szklanką o ścianę rzucam, chcę wychodzić
Na klatce stoi cieć, co się boi
Nawet odsłonić, miotłę ściska w dłoni
Ortalion szary chwytam za bary
I przerażonej twarzy krzyczę prosto w nos!
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą wreszcie
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą jeszcze
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą wreszcie
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą jeszcze
Trzymam się ściany, niczym pijany
Tłum wkoło tańczy tangiem opętany
Stopy zmęczone depczą koronę
Król balu zwleka, oczy ma szalone
Magda w podzięce, chwyta me ręce
I nie ma sprawy, ślicznie jej w sukience
Po co się spieszysz, po co się spieszysz
Przecież do końca życia mamy na to czas!
Aby być sobą
Aby być sobą jeszcze
Aby być sobą
Aby być sobą wreszcie
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą wreszcie
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą jeszcze
AKTYWIZACJA
Podziel uczestników na kilkuosobowe grupy. Przedstaw zadanie do wykonania: Naszym zadaniem będzie poszukanie odpowiedzi na pytanie: co to znaczy „być sobą?” Wyobraźmy sobie, że mamy na to pytanie odpowiedzieć w postaci SMS-a. Odpowiedź wpisujemy w okienko telefonu.
Określ czas na wykonanie tego ćwiczenia. Rozdaj potrzebne materiały.
Prezentacja na forum. Odczytanie „sms-ów” przez przedstawicieli grup. Czas na krótką dyskusję i wymianę wrażeń na temat zaproponowanych treści. Prace pozostają w grupie, będą bowiem potrzebne w następnym ćwiczeniu.
PYTANIA DO DYSKUSJI
- Czy trudno jest odpowiedzieć na tak postawione pytanie?
- Skąd wiadomo, kim się jest? Czy do tej świadomości dochodzi się stopniowo, z czasem, czy w jednym momencie?
- Czy świadomość siebie samego jest niewzruszona, czy raczej dynamiczna?
- Jak o tym mówić? Jak dostrzec wartość osoby, po czym ją poznać?
- Dlaczego zakłada się różne „maski”?
- Jak odczytać wartość osoby? Jak nie dać się zwieść? Jak docenić wartość osoby?
- A co, jeśli nie wiem, nie potrafię powiedzieć, kim jestem? Jak odnaleźć samego siebie? Jak odnaleźć odpowiedź na to ważne pytanie?
PUENTA
- Powyższe pytania można postawić człowiekowi.
- Można je także postawić – retorycznie – nie tylko osobie ludzkiej, ale także różnym innym bytom (np. lekarzu, kapłanie, nauczycielu – kim jesteś?), ideom (np. prawdo, piękno, sprawiedliwości – kim jesteś?), przedmiotom (np. wodo, naturo – kim jesteś?).
- Można to pytanie o istotę postawić także… kontynentowi – Europie.
- Do poszukiwania odpowiedzi na nie zachęcił Europę już Jan Paweł II.
2. Bądź sobą, Europo!
WSTĘP
Przechodząc do następnej części spotkania przedstaw poniższe treści.
Ja, Jan Paweł, syn polskiego narodu, który zawsze uważał się za naród europejski ze względu na swe początki, tradycję i kulturę i żywotne więzy, syn narodu słowiańskiego wśród Latynów i łacińskiego pośród Słowian, ja, następca Piotra na Stolicy rzymskiej, stolicy, którą Chrystus zechciał umieścić w Europie i którą kocha za jej trud szerzenia chrześcijaństwa na całym świecie, ja, biskup Rzymu i pasterze Kościoła powszechnego, z Santiago kieruję co ciebie, stara Europo, wołanie pełne miłości: Odnajdź siebie samą! Bądź sobą!
AKTYWIZACJA
Praca w grupach. Pomoce: „sms” z poprzedniego ćwiczenia oraz konturowa mapa Europy dla każdej grupy.
Przedstaw zadanie do wykonania: Poszukajmy teraz odpowiedzi na pytanie; odpowiedzi na pytania: po czym poznamy, ze Europa spełnia papieskie wezwanie? Jakie znaki będą wskazywały na to, że Europa jest sobą?
SMS-y z poprzedniego ćwiczenia przyklejamy na planszy z mapą Europy i na zasadzie odnośników – porównań do wypisanych przez nas treści piszemy na planszy – mapy odpowiedzi na pytania.
Rozdaj potrzebne materiały. Określ czas na wykonanie ćwiczenia. Prezentacja na forum – odczytanie przez przedstawicieli grup. Czas na dyskusję i wymianę poglądów.
PYTANIA DO DYSKUSJI
- Dzięki czemu Europa może odnaleźć siebie samą?
- Jaki trud trzeba podjąć, aby Europa mogła tego dokonać?
- Dlaczego tak dramatycznie brzmi wezwanie Jana Pawła II?
- Gdzie są korzenie Europy? Które z nich wciąż jeszcze są żywe, które trzeba „ożywić”?
PUENTA
W podsumowanie wpleć poniższe treści.
Odkryj swoje początki. Tchnij życie w swoje korzenie. Tchnij życie w te autentyczne wartości, które sprawiały, że twoje dzieje były pełne chwały, a twoja obecność na innych kontynentach dobroczynna.
Odbuduj swoją jedność duchową w klimacie pełnego szacunku dla innych religii i dla prawdziwych swobód.
Oddaj cesarzowi to, co cesarskie, Bogu zaś to, co Boskie. Nie chełp się swoimi podbojami, pomna na ich możliwe negatywne konsekwencje.
Nie zniechęcaj się z powodu zmniejszania się twojego znaczenia w świecie czy też z powodu kryzysów społecznych i kulturalnych, które cię dotykają.
Możesz jeszcze być latarnią cywilizacji i bodźcem postępu dla świata.
3. Latarnia
WSTĘP
Przechodząc do następnej części spotkania powiedz: Europa może być latarnią cywilizacji? Wiemy, do czego służą latarnie – są punktami nawigacyjnymi, wskazują drogę, dodają otuchy. Dla marynarzy latarnia zawsze jest znakiem nadziei. Wiernie trwa na brzegu, opierając się falom i nawałnicom, które uderzają w nią i chcą pokonać jej światło…
W trakcie naszego spotkania rozmawialiśmy o tym, co znaczy „być sobą”. Odpowiedzieliśmy także, co to wezwanie do bycia sobą znaczy dla Europy, po czym poznamy, że Europa będzie to wezwanie spełniać. Teraz okazuje się, że „bycie sobą” ma cel nie tylko dla naszego kontynentu, że sięga to dużo dalej niż mogłoby się wydawać…
Europa może być latarnią cywilizacji… czyli znakiem dla społeczeństw innych kontynentów… Znakiem cywilizacji… O ile oczywiście oprze się nawałnicy beznadziei i propozycji wygaszenia swojego światła…
Mamy nadzieję, że tak się nigdy nie stanie, ale… Wyobraźmy sobie teraz, że tak się jednak stało… że niezwykły blask Europy zgasł… że zgasiły go żywioły tego świata…
AKTYWIZACJA
Praca w grupach. Przedstaw zadanie do wykonania: Naszym zadaniem będzie teraz wejście w rolę „żywiołów świata”, którym zależy na tym, aby światło europejskiej cywilizacji przygasało, a najlepiej aby zgasło zupełnie. W latarnię morską uderzają żywioły: wiatru, morza, deszczu…
Poszukujemy najpierw odpowiedzi na pytanie: jakie żywioły chcą pokonać cywilizację europejską? A następnie za pomocą dramy prezentujemy sposoby zagaszenia światła latarni europejskiej.
Dokładnie wyjaśnij powyższe zadanie do wykonania. Poświęć na to dłuższą chwilę, aby uczestnicy nabrali pewności, że ćwiczenie może być wykonane z fantazjąi wyobraźnią. Rozdaj ewentualnie potrzebne materiały (np. stare gazety, farby lub inne materiały). Określ czas na przygotowanie dramy oraz jej prezentację przez poszczególne grupki.
Nagrodą za wykonane ćwiczenia są oklaski. Po zakończeniu prezentacji poświęć czas na jej omówienie, zapytaj o wykorzystane pomysły, emocje…
PUENTA
Podsumowując kolejną część spotkania przekaż poniższe treści.
Jeśli Europa będzie zjednoczona, a może być z należnym respektem dla wszystkich jej zróżnicowań, wraz z tymi, jakie wynikają z różnorodności systemów politycznych, jeśli Europa w swoim życiu społecznym zacznie rozumować z całą mocą jaką zawierają niektóre zasady Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Europejskiej Deklaracji Praw Człowieka czy Akt Końcowy KBWE, jeśli Europa na nowo otworzy swe bramy dla Chrystusa i nie będzie się bała otworzyć dla Jego zbawczej mocy granic państw, systemów ekonomicznych i politycznych, rozległych dziedzin kultury, cywilizacji i rozwoju, nad jej przyszłością nie zapanuje niepewność i lęk, lecz otworzy się na nowy etap życia, zarówno wewnętrznego, jak i zewnętrznego, etap dobroczynny i decydujący dla całego świata, ciągle zagrożonego przez chmury wojny i możliwy huragan zagłady atomowej.
Słowa Jana Pawła II zaczerpnięte z: Aktu Europejskiego, Santiago de Compostela, 9 listopada 1982 r.
Opracowano na podstawie tekstów z książki EUROPA JUTRA.