Święto św. Szczepana, pierwszego męczennika

CHRZEŚCIJAŃSKA IDEA MĘCZEŃSTWA

SENS MĘCZEŃSTWA W KOŚCIELE

JOSEPHA RATZINGERA TEOLOGIA MĘCZEŃSTWA

HOMILIA 1

1. Greckie imię „Stephanos” znaczy „wieniec”. Nie mamy na jego temat zbyt wielu informacji. Wybrany na diakona – zamiast usługiwać przy stołach ubogich – głosił z mocą Ewangelię.

2. Został oskarżony przez Sanhedryn, że występuje przeciw Prawu i Świątyni. Wygłosił wspaniałą katechezę, którą w dzisiejszym czytaniu wycięto.

3. Przesłanie patrona: głosić Ewangelię, być wierzącym człowiekiem odważnie. Bez wstydzenia się, bez strachu.  Z dumą i przekonaniem. Bez przemykania się pod ścianą, aby czasem nie urazić kogoś swoimi poglądami.

4. O odwagę i wytrwałość prośmy dzisiaj Boga. Dziękujmy też za tych, których w życiu spotkaliśmy – świadków Jezusa. Aby serce nie skamieniało.

Polanica, 26 grudnia 2019, Dz 6,8-10; 7,54-60; Ps 31; Mt 10,17-22

HOMILIA 2

1. Prorocy nie mają lekko. Przekonali się o tym prorocy posyłani przez Boga w czasach Starego Testamentu, przekonał się także św. Szczepan, męczennik. Przekona się o tym także i św. Paweł – tu jeszcze przed nawróceniem i ze starym imieniem Szaweł.

2. Prośmy Boga o świadków, proroków. Nie po to, aby poginęli, ale aby wciąż byli jak ziarno wiary rzucane w społeczność Kościoła i świata i w nasze serca.

Gidle, 28 kwietnia 2020, Dz 7,51-8,1a

HOMILIA 3

1. Święta Bożego Narodzenia: czas rozmów i spotkań, modlitwy i refleksji, jedzenia i przybierania na wadze, oglądania filmów z pozytywnym przesłaniem i finałem optymistycznym.

2. Filmowy bohater dokonuje wielkiego dzieła, kogoś pokonuje, kogoś chroni, dokonuje się w nim przemiana, ostatecznie zwycięża…

3. O świętym Szczepanie tez mógłby powstać dobry film, ale zakończenie nie byłoby raczej triumfem… wg kanonów filmowych… choć może…

4. Na szczęście Ewangelia to nie kino, dlatego możemy powiedzieć dziś, że mimo przerażającej śmierci św. Szczepan odniósł zwycięstwo. Jakie?

5. Pod gradem kamieni wybaczył oprawcom. Pod gradem kamieni jest serce nie zamieniło się w kamień. Co i nam daj, Panie Boże…

Gidle, 26 grudnia 2015; Wiktorówki, 26 grudnia 2020, Dz 6,8-10; 7,54-60; Ps 31; Mt 10,17-22

HOMILIA 4

WSTĘP

1. Niewiele wiemy o Szczepanie – Był Żydem z diaspory, mówił po grecku. Jego dzieje rozpoczynają się po wybraniu go na diakona – do posługi ubogim. Poza tym z całą mocą głosił Ewangelię!

2. Został oskarżony przez Wysoką Radę, że wystąpił przeciw Prawu i świątyni. W mowie obronnej wykazał, że naród wybrany stale lekceważył wolę Boga! Był zdania, że Żydzi sprzeniewierzyli się posłannictwu danemu przez Boga, zabili nawet Jezusa!

HOMILIA

1. Mówi się czasem, że lepsze jest wrogiem dobrego. Tak jest i w dzisiejszym czytaniu. Wyrwano mu serce! Mowa Szczepana jest mądra, widać w niej znawcę dziejów zbawienia.

2. Żydzi mieli poczucie sprawiedliwości wobec Boga. Złudne poczucie. Skoro był rok 36, 3 lata po śmierci i zmartwychwstaniu Pana Jezusa. Piłat wrócił do Rzymu, nowy namiestnik jeszcze nie przybył. To był samosąd, rozpętało się prześladowanie chrześcijan przez samych Żydów.

3. Kult Szczepana szybko się rozpoczął. Kult Bożego Narodzenia – dużo później, dlatego te daty tak blisko siebie.

4. Co nam mówi dzisiaj Szczepan? Jest cały czas potrzeba świadków głębokiej i dojrzałej wiary. Oni są między nami. Od codzienności do śmierci.

Polanica, 26 grudnia 2016, Dz 6,8-10; 7,54-60; Ps 31; Mt 10,17-22

HOMILIA 5

1. „Krew męczenników jest posiewem chrześcijan” – pisał żyjący na przełomie II i III wieku Tertulian. Kościół żyje i rozwija się najbardziej tam, gdzie chrześcijanie doznają prześladowania.

2. Życie św. Szczepana też jest jak ziarno rzucone w ziemię. Plon wyda po pewnym czasie, gdy Szawła, pilnującego szat, spotka w wizji Jezus i powoła na swojego ucznia i Apostoła.

3. Roślina wyrastająca z ziarna potrzebuje światła i wilgoci. One są w słowach św. Szczepana: zawierzenie się Bogu oraz przebaczenie sprawcom. Niech one będą dla nas wzorem naszego wzrastania w wierze.

Gidle, 26 grudnia 2018, Dz 6,8-10; 7,54-60; Ps 31; Mt 10,17-22

HOMILIA 6

WSTĘP

Bóg nas uczy na co dzień żyć Ewangelią na serio, do końca, konsekwentnie. Mimo słabości, a może właśnie ze względu na słabości, staramy się tak właśnie żyć. Dziękujemy CI, Panie, za ten dzień, patrona tego dnia, za kolejną szansę życia na serio Dobrą Nowiną.

HOMILIA

1. Za co ludzie chwalą siostry urszulanki? Pewnie od czasu do czasu słyszymy różne dobre słowa na swój temat. Że jesteśmy, że pięknie pracujemy, pomagamy…
2. Czasami te słowa zawstydzają, napełniają dumą. Może niekoniecznie z własnych umiejętności, ale po prostu dlatego, że dzieje się coś dobrego.
3. I ta duma jest ważna, i dobro, które się dzieje.
4. I jeszcze coś. Często jest tak, że niekoniecznie zdajemy sobie sprawę, jak wiele dobrego Bóg przez nas czyni.
5. Kiedy czytam dzisiaj o tych „znakach i cudach wielkich”, które działał Szczepan, to zastanawiam się, czy on zdawał sobie sprawę z ich wielkości…
6. Chyba nie. Zapatrzony był w Jezusa. I to jest dla nas najlepsza wskazówka na tę końcówkę roku i na przyszły rok – w Niego się zapatrzyć. On będzie chciał się nami posługiwać, aby także w naszej codzienności czynić „znaki i cuda”.
7. I ludzie nas będą chwalić i dziękować. A my może kiedyś się dowiemy, po co to codzienne zmaganie się z życiem.
8. A wielka to niech będzie nasza cierpliwość.

Poznań, Taczaka, 26 grudnia 2013, Dz 6,8-10; 7,54-60; Ps 31; Mt 10,17-22

HOMILIA 7

1. Jestem nałogowym optymistą, jestem uzależniony od dobrego humoru, uśmiechu, radości… szukam takich ludzi, także w Biblii takich fragmentów…
2. Rzadko kiedy w czytaniach można spotkać tyle optymizmu na raz, co w dzisiejszym fragmencie z Dziejów Apostolskich:
3. „Szczepan pełen łaski i mocy działał cudna i znaki wielkie wśród ludu” – tacy ludzie są i dzisiaj, szukam takich ludzi, którzy łaską kierowani robią wokół siebie drobne i wielkie znaki i cuda… zachęta dla nas, abyśmy tacy byli i wiara, że to jest możliwe, a nawet pewne!
4. „Niektórzy… przystąpili do rozprawy ze Szczepanem” – Jezus jest motywem, tematem rozprawy, dyskusji, sporu, kłótni, zmusza do refleksji, dialogu, spotkania i wymiany poglądów, trzeba je mieć! Jezus z takiej dyskusji nie jest tylko zwykłym „dżizasem”, ale KIMŚ, za kim się muszę opowiedzieć całym sercem! Jest moim Zbawicielem, Panem…
5. Pamiętam rozmowę w szkole, tak się potoczyła, że cała klasa była innego zdania niż jedna dziewczyna… siedziała oparta o ścianę i odpierała poglądy koleżanek i kolegów, była to sytuacja bezpieczna, więc mogłem się tylko przyglądać… po lekcji podziękowałem jej za to świadectwo, które dała wobec klasy… katolików!
6. Jezus w takiej dyskusji budzi emocje, prowokuje do myślenia, zaangażowania, szukania argumentów!
7. Szczepan GO zobaczył… to dowód na istnienie Boga! I na to, że Jezus – Zbawiciel jest w niebie i na nas tam czeka! Szczepan GO widzi… gdyby to było tylko złudzenie, to jego adwersarze machnęliby ręką i zapytali – po czym się ma takie fajne filmy? Co paliłeś, że masz takie wizje? Nic z tego… oni ruszają do ataku…
8. Modlić się będąc kamienowanym… co innego można wtedy robić… oddać? Bluźnić? Mścić się? Uciekać? Nie ma szansy, w takich chwilach nawet modlić jest się bardzo trudno… ból zadawanych ciosów nie sprzyja modlitwie… ona nie sprawia, że kamienie są miękkie jak gąbka, jak ciało… modlitwa w takiej chwili pomaga tylko, daje siłę, aby moje serce nie zamieniło się w kamień…
9. Przebaczenie – największy gest miłości człowieka wobec człowieka,
10. Szaweł – w którego życiu kiedyś Chrystus stanie w podobny sposób, jak w życiu Szczepana…
11. Św. Szczepan i jego męczeństwo jest dla nas wyzwaniem, aby Jezus także dzisiaj był głoszony jako Zbawiciel, żywy i prawdziwy Pan i Bóg, serce wspólnoty Kościoła, Ten, Który Jest…
12. Jak to zrobić? W naszych środowiskach na co dzień? Odpowiedź na to pytanie każdy z nas może dla siebie poszukać…
13. Ale dużo lepiej będzie, jeśli na dźwięk imienia JEZUS będą latały kamienie niż miałaby mu towarzyszyć uprzejma obojętność…

Radonie, 26 grudnia 2021, Dz 6,8-10; 7,54-60; Ps 31; Mt 10,17-22

HOMILIA 8

1. Był kiedyś taki zwyczaj, że w dzień św. Szczepana smarowano sufit/powałę miodem i podrzucano do góry garść ziaren zboża. Ten, komu przykleiło się najwięcej ziaren do miodu na powale, miał mieć najwięcej pomyślności w Nowym Roku.

2. Ale dzisiaj, zamiast patrzyć się w sklepienie, pochylmy się nad słowem Bożym, które czytamy. Teksty pokazują nam, czym w zasadzie jest chrześcijańskie męczeństwo. Zawiera się ono w następujących treściach:

• obejmuje wiarę i płynące z niej zasady życia – Szczepan to nawrócony Żyd, wybrany diakonem, posługiwał ubogim oraz głosił Ewangelię w sposób wyjątkowo przekonujący – z wielką mocą,
• pozbawienie życia z powodu odważnego i dobrowolnego wyznawania wiary – Szczepan głosił Chrystusa tym, którzy – jak to wykazywał – sprzeniewierzyli się Bogu i lekceważyli Jego wolę,
• nienawiść ze strony prześladowców – w Dziejach Apostolskich dość dokładnie opisana…

3. Jednak znoszenie prześladowań czy przyjęcie śmierci nie jest istotą męczeństwa. Jego istotą jest trud bycia wiernym Chrystusowi. A ten ból, utrapienia, prześladowanie to cena za tę wierność, także w pewnym sensie droga życia chrześcijańskiego.

4. Męczeństwo to owoc ludzkiej wolności, wyboru Chrystusa, wierności Jemu.

5. A w trudnych chwilach warto modlić się słowami dzisiejszego psalmu… „Bądź dla mnie skałą schronienia… Niech Twoje oblicze zajaśnieje nad Twym sługą…”

Radonie, święto św. Szczepana, męczennika, 26 grudnia 2022, Dz 6,8-10; 7,54-60; Ps 31; Mt 10,17-22

HOMILIA 9

1. Czy istnieje prawda? Czy w naszych czasach jeszcze ostała się prawda? Ile informacji, zdań, obrazów, sądów ma pokrycie w rzeczywistości? Które dno ukryte za wyrażonym sądem lub widzianym obrazem jest prawdą? A co ze sztuczną inteligencją? Ile kosztuje prawda? Ile jest warta? Można w ogóle ją poznać?

2. Stawiam te pytania, szukam na nie odpowiedzi szczególnie dzisiaj, gdy obchodzimy święto św. Szczepana, pierwszego męczennika.

3. On sam oraz inni męczennicy ą dla mnie ostatecznym DOWODEM na to, że prawda istnieje. Że jest bezcenna, że za nią można oddać życie. takiego znaku nie da się zlekceważyć, obśmiać czy zbyć wzruszeniem ramion.

4. Przede wszystkim można ją poznać!

5. Gdyby nie było możliwości poznania prawdy, męczeństwo nie miałoby sensu. Umierać za punkt widzenia, za opinię? Zwłaszcza w czasach płynnej rzeczywistości – to absurd.

6. W męczeństwie jednak nie o śmierć chodzi, lecz o życie – według prawdy, prawości… sumienia dobrze ukształtowanego.

7. W Dziejach Apostolskich, trochę wcześniej, niż czytaliśmy dzisiejszy urywek, jest scena przesłuchania Piotra i uczniów. Przywódcy ludu zakazują im przemawiać w imię Jezusa. Wtedy Piotr i Jan mówią: „My nie możemy nie mówić tego, co słyszeliśmy i widzieliśmy”.

8. Dziś nie do oddawania życia jesteśmy wezwani, lecz do poznawania, wyznawania i głoszenia prawdy, którą jest CHRYSTUS!

Radonie, 26 grudnia, Dz 6,8-10; 7,54-60; Ps 31; Mt 10,17-22

HOMILIA 10

1. W teologii pokazuje się czasami męczenników jako tych, którzy zajrzeli za zasłonę rzeczywistości, którym dano było ujrzeć „więcej”. Tym darem była modlitwa, medytacja, liturgia, miłosierdzie… w różny sposób Bóg działa…

2. To był Boży dar, wyzwanie, które przemienia człowieka, czyni świadkiem.

3. A co dopiero „niebo otwarte i Syna Człowieczego” ujrzeć…

4. „W Twoje ręce powierzam ducha mojego, Ty mnie odkupisz, Panie, wierny Boże”.

Radonie, 16 kwietnia 2024, Dz 7,51-8,1a; Ps 31; J 6,30-35

LEKTURA DODATKOWA

Kartka z kalendarza. Jest rok 415. Jerozolimski kapłan Lucjan ma sen, w którym pojawia się Gamaliel (znany z Dziejów Apostolskich i jako nauczyciel św. Pawła) i oznajmia, że ciało Szczepana znajduje się w jego rodzinnym grobie. Lucjan ignoruje ten sen, ale Gamaliel nie daje za wygraną i wraca we śnie przez kilka kolejnych nocy. W końcu Lucjan wybiera się do Beit Jamal i tam znajduje ciało Szczepana, a następnie informuje o tym swojego biskupa. Dokładnie 26 grudnia relikwie Szczepana zostają przeniesione w uroczystej procesji z Beit Jamal do Hagia Sion w Jerozolimie, Matki Wszystkich Kościołów. Mniej więcej dwadzieścia lat później relikwie trafiają do pierwszego w historii kościoła dedykowanego św. Szczapanowi, zbudowanego na miejscu jego męczeńskiej śmierci. Niecałe półtora tysiąca lat później dominikanie kupują działkę, na której znajdują pozostałości tego kościoła. Gdybyście się zastanawiali, czemu wspominamy Szczepana zaraz po Bożym Narodzeniu, i czemu dzisiaj na ambonach są te retoryczne akrobacje, próbujące pogodzić żłobek z męczeństwem, to już wiecie. FB Rafała Wędzickiego OP.