Czystość

Scenariusz spotkania lub katechezy dla młodzieży z gimnazjum lub średniej szkoły. Czas trwania 45 minut. Cele dydaktyczne: uczeń rozumie, na czym polega czystość, potrafi ją scharakteryzować oraz wie, jaką rolę spełnia w niej wstyd. Środki dydaktyczne: duże arkusze papieru, papier A4, długopisy, markery, taśma klejąca, kopie listu do redakcji. tekst napisany dla miesięcznika „eSPe”

1. Kobiecość i męskość

WSTĘP

„Fajnie jest być dziewczyną lub chłopakiem. Coś w tym jest! Człowiek ma w sobie tyle piękna i budzi tak mocne zainteresowanie drugiej osoby… Nieprzypadkowo przecież chłopak odwraca się na ulicy za dziewczyną, a dziewczyna – np. poprawiając włosy w autobusie – potrafi w jednej chwili rozejrzeć się i wyłowić z tłumu pasażerów przystojnego chłopaka…

Spróbujmy na początku naszych zajęć dostrzec piękno bycia dziewczyną lub chłopakiem.”

AKTYWIZACJA

Podziel uczestników na dziewczyny i chłopaków. Rozdaj każdej grupie duży arkusz papieru.[1] Rozkładamy go na podłodze, a na nim kładzie się na chwilę jedna osoba. Inna zaznacza markerem jej zarys na papierze – musi być wiadomo, ze jest to postać dziewczyny (w grupie dziewczyn) lub chłopaka (w grupie chłopców).

Potem cała grupa siada wokół postaci i w jej pole wpisuje hasłami odpowiedź na pytanie: „co jest pięknego, ciekawego, fascynującego w byciu chłopakiem, mężczyzną?” (to zadanie dla chłopców) oraz „co jest intrygującego, pięknego, interesującego,  w byciu dziewczyną, kobietą?”

Gdy uczniowie będą zajęci pracą weź dużą kartkę papieru i napisz markerem słowo: CZYSTOŚĆ. Napis przyda Ci się za chwilę.

Prezentacja na forum – poproś, aby jedna osoba w grupie odczytała wypisane hasła.[2]

Bez słowa pokaż uczestnikom zrobiony przez Ciebie napis, a następnie poproś ich o chwilę dyskusji w grupie i o podkreślenie tych haseł, które kojarzą im się z pojęciem CZYSTOŚĆ. Swój napis przyklej na tablicy lub ścianie, aby był widoczny.

Prezentacja zaznaczonych haseł przez odczytanie. Warto też powiesić na ścianie plansze, oczywiście gdy jest taka możliwość. Czas na dyskusję.

PYTANIA DO DYSKUSJI

PUENTA

„Zazwyczaj jest tak, że pojęcie CZYSTOŚĆ kojarzy nam się ze sferą życia intymnego człowieka. Nazywamy ja inaczej skromnością, niewinnością, wstydliwością, opanowaniem. I słusznie.

Można jednak poszerzyć znaczenie tego słowa….

Chcę, żeby drugi człowiek dostrzegł całe bogactwo mojej osobowości, aby zrozumiał mnie, uszanował jako człowieka. Chcę również, aby spotkanie z drugim człowiekiem ubogacało mnie i czyniło jeszcze bardziej szczęśliwym.

Aby tak się działo, potrzebna jest czystość – czyli umiejętność spojrzenia na człowieka i dostrzeżenia jego CAŁEGO piękna, nie zatrzymywania się tylko na jednym wymiarze. Co mi bowiem z tego, że ktoś powie: „jesteś przystojny, masz extra mięśnie… jesteś ładna, fajnie tańczysz…”, gdy zatrzyma się na tylko moim wyglądzie i nie dostrzeże, że jestem człowiekiem inteligentnym lub wrażliwym?…”

2. Drzwi

WSTĘP

„Gdy chcę, aby ktoś mnie poznał bliżej, gdy nabieram do niego zaufania, wtedy zapraszam go do siebie do domu. Umawiam się na dzień i na godzinę, gdy ma przyjść, a wtedy czekam niecierpliwie i jestem pełen niepewności, czy zaakceptuje mój dom, mój kąt w mieszkaniu, czy mu się u mnie będzie podobać?

Pozwalam siebie poznać i jest to pewien proces podobny do uchylania drzwi do domu…”

AKTYWIZACJA

Praca w grupach – teraz warto podzielić uczniów na grupy mieszane. Każda z grup otrzymuje kartkę formatu A4. Kartka wyobraża drzwi do domu, do zwykłego mieszkania.[3] Zadanie jest następujące: z jednej strony kartki, w kolumnie uczniowie wypisują, co grozi mieszkaniu lub domowi, gdy się usunie zamki w drzwiach, gdy każdy będzie mógł swobodnie wejść z ulicy do takiego mieszkania lub domu?

Następnie na zasadzie analogii szukamy porównań – co się może stać z osobą, gdy każdemu człowiekowi pozwoli na swobodny dostęp do siebie? Analogie wypisujemy po drugiej stronie kartki, również w kolumnie. W ten sposób powstają pary słów, które możemy połączyć liniami.

Prezentacja na forum – odczytanie przez dwie osoby z grupy. Kartki można przykleić na ścianie lub tablicy. Czas na dyskusję.

PYTANIA DO DYSKUSJI

PUENTA

„Powiedziałem przed chwilą, że chcę, aby drugi człowiek dostrzegł całe bogactwo mojej osobowości, aby zrozumiał mnie, uszanował jako człowieka. Chcę również, aby spotkanie z drugim człowiekiem ubogacało mnie i czyniło jeszcze bardziej szczęśliwym.

Aby tak się stało – muszę mu na to pozwolić, otworzyć jakby >>drzwi<< do mnie samego. Drzwi, które otwierają się tylko od środka.

Drzwi te również posiadają specyficzny zamek, któremu na imię WSTYD. Wstyd jest darem Boga, który zabezpiecza nasze tajemnice. Gdy komuś zaufam, wtedy on ustaje, a ja otwieram się przed drugim człowiekiem. Gdy mu nie ufam – nie pozwalam na wejście do mojego wewnętrznego świata.”

„Zniszczenie wstydu polega na wymontowaniu z drzwi zamka, który zamyka własny świat, świat intymnych tajemnic, świat wnętrza. Jeśli ów zamek zostanie wymontowany, każdy może wejść i zastać człowieka w najbardziej nieodpowiednim momencie. Ponieważ życie intymne jest ukryte najgłębiej, posiada ono najmocniejsze zamki; jeśli ktoś je wymontuje lub pozwoli je sobie wymontować, w jego życiu nie ma już żadnych tajemnic.”[4]

3. Pomyłka

WSTĘP

„Gdy zdaję sobie sprawę, że ktoś celowo chce mnie pozbawić zamków, gdy dochodzą do wniosku, że człowieka nie interesuję ja – jako człowiek pełen tajemnic i piękna, ale jedynie jako przedmiot zabawy i użycia – wtedy mogę się bronić.

Zdarza się jednak, że ktoś nie wprost, ale podstępnie próbuje usunąć wszystkie zabezpieczenia i zamki, a ja nie zdążę się zorientować na czas…

Posłuchajcie prawdziwej opowieści…”

„Zupełnie jak ojciec[5]

Ten list piszę ku przestrodze dziewczynom, którym tak jak mnie brakuje miłości i ojcowskiego ciepła. Poznałam go parę miesięcy temu. Był wysoki, przystojny i inteligentny. Zupełnie jak mój ojciec, który odszedł od nas dziesięć lat temu.

Choć Marek miał 30 lat, mogłam z nim o wszystkim porozmawiać jak z najlepszym przyjacielem. Niestety, przyjaźń zaczęła się przeradzać w miłość. Niestety, bo on miał żonę i dziecko. Potajemne spotkania były ekscytujące, a miłość pogłębiała się z dnia na dzień. Przy nim czułam się bezpiecznie. Jak przy ojcu…

Ale kiedy się okazało, że na świat ma przyjść jego następne dziecko, coś między nami pękło. Przestał nawet dzwonić. Dotarło do mnie, że byłam tylko ubarwieniem jego szarego, codziennego życia. Odszedł, tak jak odszedł mój ojciec. Przez niego bardzo cierpię, ale będę silna i dam sobie radę. W końcu mam już 16 lat…

Martyna”

AKTYWIZACJA

Praca w grupach. Każda grupa otrzymuje treść listu. Zadanie jest następujące: znaleźć odpowiedź na pytanie – dlaczego do autorki tego listu od początku nie dotarło to, że była „tylko ubarwieniem jego szarego, codziennego życia”? Odpowiedzi zapisujemy na kartce obok tekstu listu.

Prezentacja na forum przez odczytanie. Czas na dyskusję.

PYTANIA DO DYSKUSJI

PUENTA

„Pomódlmy się za osobę, która ten list napisała. Za inne osoby, które znalazły się w podobnej sytuacji. Poprośmy Boga o dar takiego spojrzenia na drugiego człowieka, które będzie ogarniało całe jego piękno i które będzie wyrażało szacunek dla niego.”

[1] Najlepiej skleić go z dwóch arkuszy szarego papieru pakowego.

[2] Musisz być przygotowany na to, że w trakcie pisania uczestnicy dorysują postaci na papierze „buźkę”, włosy itp. Pochwal za te inicjatywę, ale jednocześnie zachęć do aktywnego wpisywania haseł każdego z uczestników.

[3] Można na niej narysować różne elementy: klamkę, wizytówkę, kolor drzwi, może jakiś deseń – to są sprawy drugorzędne. Uczniowie mogą to zrobić sami, ewentualnie można dać im gotowy szablon.

[4] Ks. Edward Staniek, Wady – cnoty i modlitwa, Kraków 1996, s.52.

[5] Wysokie Obcasy – dodatek Gazety Wyborczej, 19 stycznia 2002, s.2.