Godność kobiety

Scenariusz katechezy dla uczniów 3 klasy gimnazjum lub szkoły średniej; czas trwania 60 minut ; cele katechezy – po zakończeniu zajęć uczeń umie wskazać źródło godności kobiety, potrafi zinterpretować dla potrzeb katechezy tekst biblijny, zna odniesienie się Jezusa Chrystus do kobiet; środki dydaktyczne: tablica, kreda, kartki z wydrukowanymi tabelami (M1), fotokopie rysunku Adama i Ewy (M2), małe kartki papieru, duży arkusz papieru, klej biurowy, taśma klejąca, egzemplarze Starego i Nowego Testamentu lub fotokopie potrzebnych tekstów. Tekst napisany dla miesięcznika „eSPe”.

1. Modele kobiecości

WSTĘP

Przywitaj uczniów i przedstaw im temat spotkania. Powiedz: „W naszym społeczeństwie możemy odnaleźć różne wzory i modele współczesnej kobiety. Poszukajmy ich wspólnie.” Krótko wyjaśnij również uczniom, co rozumiesz przez pojęcie „model kobiety” i podaj kilka swoich przykładów, aby w oparciu o nie uczniowie zrozumieli dokładniej sens polecenia.

AKTYWIZACJA

Zachęć uczniów, aby zgłaszali się i na forum klasy podawali przykłady współczesnych modeli kobiety, które jeden z uczniów niech wypisze na tablicy. Następnie podziel uczniów na tyle grup, ile masz wypisanych modeli. Gdy będziesz miał na tablicy wypisaną sporą ilość modeli kobiety, możesz spośród nich wybrać później kilka takich, nad którymi uczniowie będą dalej pracować. Daj uczniom czas  na zajęcie miejsc w grupach i, ewentualnie, na przeniesienie krzeseł. Trzymając w rękach wzór tabelki powiedz: „Za chwilę każda grupa otrzyma tabelkę do wypełnienia. Zawiera ona następujące kolumny: «Model kobiecości»[tu należy wpisać przydzielony przez prowadzącego model], «Co mi się podoba w tym modelu kobiecości?» «Co mnie drażni w tym modelu kobiecości?»” [M1].

Przydziel każdej grupie jeden z modeli kobiecości i zachęć wszystkich do wypełnienia tabelki, którą jeden z uczniów może rozdać grupom. Daj im czas na zapoznanie się z treścią tabeli. Przeznacz na to ćwiczenie kilka minut.  Gdy uczniowie będą pracować w grupach, podchodź do grup, obserwuj tok ich pracy, ewentualnie ucisz niepotrzebne rozmowy, wyjaśnij niezrozumienia, pochwal za rzetelne podejście do zadania. W celu zapoznania się z owocami pracy poproś uczniów, aby  – wyłącznie na twój znak – podawali sobie z grupy do grupy kartki z tabelami, najlepiej w jedną stronę dla zachowania porządku. Czas na wykonanie zadania. Podziękuj wszystkim za wykonanie ćwiczenia. Czas na dyskusję.

PUENTA

Powiedz uczniom: „Wypisaliście dużo interesujących cech różnych modeli kobiecości. Warto również zwrócić uwagę na fakt, że dana osoba można je posiadać niezależnie od tego, który model kobiecości realizuje. Np. „kura domowa” może być piękna jak modelka, albo kobieta robiąca karierę w biznesie może świetnie gotować i sprzątać w domu. A na dodatek może być piękna i rozmodlona. Zatem [te słowa musisz bardzo mocno podkreślić w swojej wypowiedzi] godność kobiety i jej wartość nie wynika z modelu kobiecości, który jest obecny z jej życiu.” Słowa te możesz powtórzyć uczniom, aby podkreślić ich znaczenie.

2. Źródło godności

WSTĘP

Zapytaj: „Skoro powiedziałem przed chwilą, że godność kobiety i jej wartość nie wynika z modelu kobiecości, który jest obecny z jej życiu, to gdzie tak naprawdę znajduje się źródło godności kobiety? Odnajdziemy je, ale najpierw trzeba poszukać wyjścia z pewnej trudnej sytuacji…”

AKTYWIZACJA

Do wykonania następnego ćwiczenia potrzebujesz rysunek Adama i Ewy w sytuacji kłótni między nimi [M2]. Konieczny jest również dymek z polem do wpisu ze strony Ewy. Ze strony Adama dymek nie jest konieczny, ponieważ jego postawę wyjaśnisz uczniom za chwilę w narracji.

Powiedz uczniom: „Wyobraźmy sobie, że wchodzimy w role Adama i Ewy. Po wielu latach od grzechu pierworodnego i wygnania z raju ciężko pracujemy na roli, aby przeżyć. Zmęczony niewdzięczną pracą Adam zrobił się mrukliwy i wybuchowy, Ewa ma dosyć przejść, jakie dotknęły ich rodzinę, urodziła Kaina, Abla, potem jeszcze Seta. Przeżyła śmierć Abla, odejście z domu Kaina. Nie było jej łatwo… Do tego jeszcze Adam i jego napady złości i krzyku… Co on sobie myśli? Że jest taki ważny?…”

Pokaż uczniom rysunek i wyjaśnij: „Pewnego dnia w domu Adama i Ewy wybuchła kolejna kłótnia. Poszło o drobiazg, ale miarka się przebrała i Adam znowu zaczął wrzeszczeć. Aby podkreślić swoje racje odwołał się nawet do słów Boga, który przed wygnaniem z raju powiedział do kobiety: Ku twemu mężowi będziesz kierowała swe pragnienia, on zaś będzie panował nad tobą [Rdz 3,17]”. Ostatnie słowa zaakcentował szczególnie dobitnie: „on zaś będzie panował nad tobą”.

Zapytaj teraz uczniów: „Jak może postąpić w tej sytuacji Ewa? Po jakie argumenty sięgnie, aby obronić swoją godność?” Powiedz uczniom, że odpowiedź Ewy mają w pisać w dymek; obowiązkowo muszą skorzystać z tekstu biblijnego o stworzeniu świata i człowieka (Rdz 1-2).

Przeznacz kilka minut na szybkie zapoznanie się z tekstem biblijnym oraz wykonanie wpisów do dymku. UWAGA! Przed rozpoczęciem ćwiczenia bardzo jasno i wyraźnie zaznacz, że argumenty, które uczniowie włożą w usta Ewy mają pochodzić z refleksji nad opisem biblijnym, a nie z wyobraźni i nieokiełznanej fantazji uczniów. To zastrzeżenie jest konieczne, aby nie doszło do ośmieszenia Słowa Bożego. Dziewczyny szczególnie warto w tym momencie „podpuścić”, aby w usta Ewy włożyły słowa, które nie będą odwetem za postawę Adama, lecz znakiem dużo większego opanowania nerwów i całej sytuacji problemowej. Poproś następnie przedstawicieli grup o odczytanie tekstów w dymkach na forum klasy. Nagrodą za wykonanie ćwiczenia przez każdą z grup mogą być oklaski całej klasy.

Czas na wykonanie zadania. Czas na dyskusję.

PUENTA

Następnie powiedz uczniom: „Biblia mówi, że Bóg stworzył człowieka na swój obraz i podobieństwo. To jest dla każdego człowieka źródłem i gwarancją godności osobistej. Zarówno dla mężczyzny, jak i dla kobiety.”

Jest to dobry moment, aby chwilę czasu poświęcić na wspólną modlitwę za małżeństwa, które kłócą się ze sobą, które nie potrafią się dogadać, za domy, w których często goszczą krzyk i kłótnia.

3. Jezus i kobiety

WSTĘP

Z kolei powiedz: „Z Biblii wiemy, z jakim szacunkiem do kobiet odnosił się Jezus. Przyjrzyjmy się kilku takim sytuacjom.”

AKTYWIZACJA

Uczniowie nadal pracują w grupach. Jeśli jest możliwość wymieszania uczniów bez czynienia poważniejszego hałasu, to warto skorzystać z tej możliwości. Podaj uczniom parametry scen z Ewangelii lub rozdaj im fotokopie odpowiednich perykop. Mogą to być na przykład: uzdrowienie teściowej Szymona (Mk 1,30), spotkanie z kobietą cierpiącą na upływ krwi (Mk 5,25-34), wskrzeszenie córeczki Jaira,  (Mk 5,35-43), czy rozmowa z  Kananejką (Mt 15,21-28) (nb. postaci te przypomina min. Jan Paweł II w Liście Mulieris digninatem poświęconym właśnie godności kobiety).

Następnie powiedz uczniom: „Otrzymujecie w grupach tekst mówiący o spotkaniu Jezusa z kobietą. Wejdźcie w rolę tej kobiety i pomyślcie, jak wiele, wiele lat później może ona wspominać owo spotkanie z Jezusem. Wyobraźmy sobie, że pisze o tym w liście do swojej równie wiekowej koleżanki.”

Rozdaj uczniom małe kartki papieru, aby napisali na nich listy. Przygotuj również duży arkusz papieru, na którym będzie można przykleić na końcu listy. Miej pod ręką również klej biurowy.

Prezentacja treści listu odbywa się przez odczytanie przez jednego z uczniów. Nagrodą za ćwiczenie mogą być oklaski. Potem przedstawiciele grup przyklejają listy na arkuszu papieru. Arkusz można przykleić taśmą klejącą do tablicy lub powiesić na stojaku. Czas na dyskusję.

PUENTA

Przeczytaj teraz i skomentuj własnymi słowami, jak o tych sytuacjach pisze Jan Paweł II w Liście Mulieris dignitatem: Wszystkie te epizody składają się na całość bardzo przejrzystą. Chrystus jest Tym, który wie, „co się w człowieku kryje” (J 2,25), w mężczyźnie i kobiecie. Zna godność człowieka, jego cenę w oczach Boga. On sam, Chrystus, jest ostatecznym potwierdzeniem tej ceny. Wszystko, co mówi i co czyni, znajduje swoje definitywne wypełnienie w paschalnej tajemnicy Odkupienia. Odniesienie Jezusa do owych kobiet, które spotyka na drodze swego mesjańskiego posługiwania, jest odzwierciedleniem odwiecznego zamysłu Boga, który stwarzając każdą z nich, wybiera ją i miłuje w Chrystusie (por. Ef 1,1-5). Każda z nich jest przeto tym „jedynym na ziemi stworzeniem, którego Bóg chciał dla niego samego”. Każda dziedziczy od „początku” godność osoby właśnie jako kobieta. Jezus z Nazaretu tę godność potwierdza, przypomina, odnawia, czyni treścią Ewangelii i Odkupienia, dla którego został posłany na świat.

ZADANIE DOMOWE – OPCJA

Na zakończenie zajęć możesz zadać uczniom napisanie pracy domowej: CHŁOPCY: „Jaką dziewczynę chciałbym mieć? Jaką chciałbym mieć w przyszłości matkę moich dzieci? DZIEWCZĘTA: „Jakiego chłopaka chciałabym mieć? Jakiego chciałabym mieć w przyszłości ojca moich dzieci?” (Prace napisane przez dziewczęta mogą być w przyszłości podstawą do katechezy o godności mężczyzny).