Relacja z przeprowadzonej katechezy „6 wobec 9”

1. Katecheza ta powstała na podstawie pytań uczniów wyrażonych wcześniej w ćwiczeniu „przygotowanie do wywiadu z Panem Bogiem”. Postawiono wówczas następujące pytania:

• czy jak ktoś zakocha się w żonie lub mężu bliźniego swego, to będzie potępiony? Miłość łączy się z pożądaniem…
• dlaczego nie należy pożądać żony bliźniego swego, czasem jest to silniejsze od człowieka…

2. W Biblii jest opowieść o człowieku, który w swoim życiu przeżył fascynację kobietą, która do niego nie należała, doświadczył zła i grzechu, nawrócił się. Był wybrańcem rzeczywiście obdarowanym przez Boga, któremu niczego nie brakowało, ale pewnego dnia… prowadzący opowiada uczniom historię Dawida i Batszeby (1 Sm 11,1-27). Przy opowiadaniu pomagam sobie zawsze rysunkiem kredą na tablicy, tak więc i tym razem powstaje „malowidło”… Dochodzą do momentu, gdy u króla pojawia się prorok Natan i stawiam pytanie: prorok – jak to prorok – wie prawdę o wszystkim, zatem w jaki sposób zwróci dawidowi uwagę, że źle postąpił? Jak zmusi go do pokuty i naprawienia choć w części skutków złego postępowania?

3. Uczniowie otrzymują formularz z następującym poleceniem: Uriasz, mąż Batszeby, już dawno nie żyje. Kobieta jest teraz przy królu Dawidzie. Właśnie urodziła mu syna. Wydaje się, że sytuacja jakoś się ułożyła. Ale przychodzi prorok Natan, posłany przez Boga, aby królowi zwrócić uwagę, że źle postąpił. Jak to zrobi???

4. Oto kilka przykładowych odpowiedzi uczniów:

• spokojnie wytłumaczy mu, że źle postąpił, nakłania Dawida, aby uznał swoją winę,
• przeklina Dawida za jego podstępny czyn, nakazuje mu zrezygnować z tronu królewskiego, ponieważ władca narodu Bożego powinien dawać dobry przykład swym postępowaniem,
• zareaguje ostro, lecz z rozwagą,
• powiedział Dawidowi, że źle postąpił i przez swój czyn obraził Boga; wypomniał mu winę, choć zrobił to łagodnie; być może wspomniał też dalszych losach dziecka,
• Natan powie Dawidowi, że Uriasz żyje, wszyscy myśleli, że zginął w walce, lecz cudem ocalał, będzie oczekiwał reakcji Dawida, powie też, że Uriasz chce teraz zorganizować zasadzkę i w końcu Dawid zostanie zdemaskowany i pozbawiony swoich praw, to będzie jego kara, a zarazem źródło refleksji nad jego mordem,
• Wysłuchiwałem propozycji uczniów, potem opowiadałem im ciąg dalszy – czyli słowa proroka Natana – bajkę o bogaczu i biedaku, który miał tylko jedną, ukochaną owieczkę…

5. Puentą tej części katechezy było porównanie buddyjskiego i biblijnego spojrzenia na ludzkie pożądania oraz ocena postępowania Dawida:

Buddyści uważają, że świat i wszystko istniejące jest tylko złudą, dlatego wszelkie ludzkie pragnienia są poniżającymi więzami: czymś, co wplątuje człowieka w mechanizm pustej gry pozorów. Miarą szlachetności człowieka jest wyzbycie się wszelkich pragnień i pożądań. I tak jest to tylko rezygnacja ze złudy tego świata. Więc nie ma czego żałować.

Nie ma to nic wspólnego jednak z Biblią, która wierzy w realność świata stworzonego i proponuje ideał o wiele trudniejszy od buddyjskiego. Zostawia człowieka w wielkim wirze własnych marzeń, pragnień i pożądań. Wcale nie chce unicestwić rejonów, w których rodzą się żywioły. Pragnie natomiast, by człowiek stał się ich trzeźwym i przenikliwym znawcą i szermierzem.

W Biblii nawet Bóg staje się przedmiotem pragnienia: Ps 63,2: Boże, Ty Boże mój, Ciebie szukam; Ciebie pragnie moja dusza, za Tobą tęskni moje ciało, jak ziemia zeschła, spragniona bez wody.

Król Dawid mniemał, że jego pragnienia są ponad dobrem i złem. Nie wiedział, że postąpił jak niewolnik: sługa pożądań i chciwości. Nie był to też problem tylko jego pożądania, bowiem Dawid mógł mieć kobiet, ile tylko chciał. Ale zapragnął usunąć Uriasza, jak się usuwa kamyk raniący stopę. Aby poza nim nie było nikogo, kto mógłby powiedzieć: ona jest moja.

6. W pytaniach do wywiadu z Panem Bogiem postawiono także pytanie: czy wobec przykazania 6 i 9 można hamować swoje myśli i uczucia? Zadaniem uczniów jest rozmowa w grupie na temat: co czuje osoba, która współmałżonka „nakryła” na oglądaniu pornografii, czasopism, filmu, rozmowie telefonicznej? Na kartkach z bloczku uczniowie wypisują uczucia, które przeżywa rozczarowany współmałżonek. Prezentacja metodą słoneczka.

7. Puentą tej części katechezy jest stwierdzenie: nie można hamować, ani ograniczać, lecz raczej wychowywać. Granicą, której nie wolno przekroczyć jest zwykła ludzka godność, potem jest nią przykazanie. Wyrażone jest w formie zakazu. Dlaczego zakaz? Skoro trudno ujarzmić ludzkie pragnienia i zmysły, trzeba chociaż postawić im pewną granicę. Podobnie jak małemu dziecku trudno wytłumaczyć, dlaczego nie wolno wychylać się przez okno – trzeba mu tego po prostu zabronić.