Świętość świeckich

1. Świętość – co to takiego?

WSTĘP

W Kościele mówi się często o tym, że wszyscy jesteśmy powołani do świętości. Czyli właściwie do czego?…

AKTYWIZACJA

Praca indywidualna. Formularz – opakowanie. Zadanie jest następujące: poszukujemy odpowiedzi na pytanie: co się kryje pod pojęciem świętości studenta? Czym jest świętość człowieka w wieku studenckim? Czas na wykonanie zadania. Prezentacja na forum. Czas na dyskusję.

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Czy świętość może być dzisiaj trendy?
2. Po co studentowi świętość?
3. Czy mamy w sercu pragnienie takiej chrześcijańskiej świętości?
4. Czy są jakieś wzory tej świętości? Czy ich szukamy?
5. Jaka jest „cena” takiej świętości? Warto ją „zapłacić”?
6. Czy opłaca się być dzisiaj świętym? Czy to luksus tylko wewnętrzny, czy także wartość widoczna na zewnątrz?
7. Czy to powołanie do świętości jest dzisiaj czytelne i jasne? To jakieś realia czy tylko teoretyczna prawda?

PUENTA

Świętość chrześcijańska

KKK 2012 „Bóg z tymi, którzy Go miłują, współdziała we wszystkim dla ich dobra… Tych, których od wieków poznał, tych też przeznaczył na to, by się stali na wzór obrazu Jego Syna, aby On był pierworodnym między wielu braćmi. Tych zaś, których przeznaczył, tych też powołał, a których powołał – tych też usprawiedliwił, a których usprawiedliwił – tych też obdarzył chwałą” (Rz 8, 28-30).

KKK 2013 „Wszyscy chrześcijanie jakiegokolwiek stanu i zawodu powołani są do pełni życia chrześcijańskiego i do doskonałości miłości”. Wszyscy są powołani do świętości: „Bądźcie… doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski” (Mt 5, 48).

Na osiągnięcie tej doskonałości wierni obracać powinni swe siły otrzymane według miary obdarowania Chrystusowego, aby… posłuszni we wszystkim woli Ojca, z całej duszy poświęcali się chwale Bożej i służbie bliźniemu. W ten sposób świętość Ludu Bożego wyda owoc obfity, jak tego dowodzi wymownie życie tylu świętych w dziejach Kościoła.

KKK 2014 Postęp duchowy zmierza do coraz bardziej wewnętrznego zjednoczenia z Chrystusem. Zjednoczenie to jest nazywane zjednoczeniem „mistycznym” ponieważ jest ono uczestnictwem w misterium Chrystusa przez sakramenty – „święte misteria” – a w Nim, w misterium Trójcy Świętej.

Bóg wzywa nas wszystkich do tego wewnętrznego zjednoczenia z Nim, nawet jeśli szczególne łaski czy nadzwyczajne znaki życia mistycznego są udzielane jedynie niektórym, by ukazać darmowy dar udzielony wszystkim.

KKK 2015 Droga do doskonałości wiedzie przez Krzyż. Nie ma świętości bez wyrzeczenia i bez walki duchowej. Postęp duchowy zakłada ascezę i umartwienie, które prowadzą stopniowo do życia w pokoju i radości błogosławieństw:

Ten, kto wspina się, nie przestaje zaczynać ciągle od początku, a tym początkom nie ma końca. Nigdy ten, kto się wspina, nie przestaje pragnąć tego, co już zna.

KKK 2016 Dzieci naszej matki, Kościoła świętego, słusznie mają nadzieję na łaskę ostatecznego wytrwania i na nagrodę Boga – ich Ojca za dobre uczynki wypełnione dzięki Jego łasce w jedności z Jezusem. Wierzący, zachowując tę samą zasadę życia, uczestniczą w „błogosławionej nadziei” z tymi, których miłosierdzie Boże gromadzi w „Mieście Świętym – Jeruzalem Nowym… zstępującym z nieba od Boga, przystrojonym jak oblubienica… dla swego męża” (Ap 21, 2).

Z katechezy Jana Pawła II:

Kościół jest święty i wszyscy jego członkowie powołani są do świętości. Świeccy uczestniczą w świętości Kościoła jako pełnoprawni członkowie wspólnoty chrześcijańskiej. To uczestnictwo w świętości Kościoła, które moglibyśmy nazwać ontologicznym, również w przypadku świeckich znajduje swój wyraz w etycznym i osobistym dążeniu do świętości. Ze względu na tę zdolność i powołanie do świętości wszyscy członkowie Kościoła są równi (por. Ga 3,28).

Stopień osobistej świętości nie zależy od pozycji zajmowanej w społeczeństwie, ani w Kościele, lecz jedynie od tego, w jakiej mierze człowiek żyje miłością (por. 1 Kor 13). Świecki, przyjmujący wielkodusznie miłość Bożą do swego serca i życia, jest bardziej święty niż kapłan lub biskup, przyjmujący ją w sposób przeciętny.

 

2. Cechy  świętości

WSTĘP

Z katechezy Jana Pawła II:

Chrześcijańska świętość zakorzeniona jest w przynależności do Chrystusa przez wiarę i chrzest. Ten sakrament leży u źródeł eklezjalnej komunii w świętości. Wynika to z tekstu Pawłowego: „Jeden jest Pan, jedna wiara, jeden chrzest” (Ef 4,5), przytoczonego przez Sobór Watykański II, który na jego podstawie mówi o wspólnych cechach, łączących chrześcijan w Chrystusie i Kościele.

AKTYWIZACJA

Praca indywidualna. Metoda – trójkątne dzieło. Zadanie jest następujące: każdy z uczestników otrzymuje arkusz w formie trójkąta i ma namalować na nim ilustrację na temat: 3 cechy świętości – wszczepienie w Boga, włączenie w Kościół i doskonalenie etyczne.

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Który wymiar najłatwiej było namalować? Od której części zaczynaliśmy nasze prace?
2. Dlaczego Kościół wskazuje na te trzy cechy świętości?
3. Jak przedstawiają się relacje między nimi? Są od siebie zależne, czy raczej istnieją dowolnie i niezależnie od siebie?
4. Co się dzieje, gdy jednej z tych cech zabraknie? Lub gdy jedna zdominuje inne?
5. Czy są jeszcze jakieś inne cechy świętości w jakimś sensie dla nas ważne?

PUENTA

Z katechezy Jana Pawła II:

W to uczestnictwo w życiu Chrystusowym przez chrzest wszczepiona jest świętość ontologiczna, eklezjologiczna oraz etyczna każdego wierzącego, czy to duchownego, czy świeckiego.

Sobór naucza: „Wyznawcy Chrystusa, powołani przez Boga i usprawiedliwieni w Panu Jezusie nie ze względu na swe uczynki, lecz wedle postanowienia i laski Bożej, w chrzcie wiary stali się prawdziwie synami Bożymi i uczestnikami natury Bożej, a przez to rzeczywiście świętymi”.

Świętość to przynależność do Boga; ta przynależność urzeczywistnia się w chrzcie, kiedy Chrystus przyjmuje na własność ludzką istotę, by uczynić ją „uczestnikiem Boskiej natury” (por. 2 P 1,4), która jest w niej dzięki Wcieleniu.

Chrystus staje się w ten sposób prawdziwie, jak powiedziano, „życiem duszy”. Sakramentalne znamię wyryte w człowieku przez chrzest jest znakiem i węzłem poświęcenia się Bogu. Dlatego Paweł, mówiąc o ochrzczonych, nazywa ich „świętymi” (por. Rz 1,7; 1 Kor 1,2; 2 Kor 1,1, itp.).

 

3. Dwa krańce

WSTĘP

Z katechezy Jana Pawła II:

Jak już jednak powiedzieliśmy, z tej świętości ontologicznej wypływa powinność dążenia do świętości etycznej. Jak uczy Sobór, wszyscy powinni „zachowywać w życiu i w pełni urzeczywistniać świętość, którą otrzymali z daru Bożego”.

AKTYWIZACJA

Praca na forum. Dyskusja. Zadanie jest następujące: poszukujemy odpowiedzi na pytanie: jak człowiek grzeszny może jednocześnie  być święty?

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Jak pogodzić dwa krańce przeciwstawne sobie – grzeszność i świętość?
2. Co zrobić z dylematem człowieka, który chodzi do spowiedzi, a potem powraca do grzechu – ku zgorszeniu innych?
3. Czy możliwa jest w ogóle świętość, o której rozmawiamy?

PUENTA

Z katechezy Jana Pawła II:

Jak już jednak powiedzieliśmy, z tej świętości ontologicznej wypływa powinność dążenia do świętości etycznej.

Jak uczy Sobór, wszyscy powinni „zachowywać w życiu i w pełni urzeczywistniać świętość, którą otrzymali z daru Bożego”. Wszyscy powinni dążyć do świętości, ponieważ noszą już w sobie jej zarodek; powinni rozwijać tę świętość, która została im udzielona. Wszyscy powinni żyć „jak przystoi świętym” (Ef 5,3) i przyoblec się „jako […] wybrańcy Boży — święci i umiłowani — […] w serdeczne miłosierdzie, dobroć, pokorę, cichość, cierpliwość” (Koi 3,12).

Dana im świętość nie chroni ich przed pokusami i przed wszelką winą, ponieważ w obecnym życiu nadal istnieje w ochrzczonych nieusuwalna ułomność ludzkiej natury.

Sobór Trydencki naucza w związku z tym, że nikt nie może uniknąć przez całe życie wszelkiego grzechu, nawet powszedniego, bez specjalnego Bożego przywileju, jaki zgodnie z wiarą Kościoła został udzielony Najświętszej Maryi Pannie. Zachęca to do modlitwy, by uzyskać od Pana zawsze nowy dar łaski, wytrwania w dobrym i przebaczenia grzechów: „przebacz nam nasze winy” (Mt 6,12).

 

4. Różnorodność darów

WSTĘP

Z katechezy Jana Pawła II:

Według Soboru, wszyscy wyznawcy Chrystusa, również i świeccy, powołani są do „doskonałości miłości”. Dążenie do świętości nie jest przywilejem nielicznych, lecz zadaniem dla wszystkich członków Kościoła. A podjęcie tego zadania oznacza wytrwałe zmierzanie ku świętości.

Jak mówi Sobór „Pan Jezus, Boski Nauczyciel i Wzór wszelkiej doskonałości, głosił uczniom swoim jakiegokolwiek stanu — wszystkim razem i każdemu z osobna — świętość życia, której sam jest sprawcą i dokonawcą: «Bądźcie wy tedy doskonali, jako i Ojciec wasz niebieski doskonały jest» (Mt 5,48)”.

I dlatego „wszyscy chrześcijanie jakiegokolwiek stanu i zawodu powołani są do pełni życia chrześcijańskiego i do doskonałości miłości”.

Właśnie dzięki uświęceniu jednostki wkracza w społeczność ziemską nowa ludzka doskonałość: jak mawiała błogosławiona Elżbieta Leseur, „każda dusza wznosząca się ku niebu podnosi za sobą świat”. Sobór uczy, że „dzięki […] tej świętości […], także w społeczności ziemskiej rozwija się bardziej godny człowieka sposób życia”.

W tym miejscu warto zauważyć, że nieskończone bogactwo łaski Chrystusowej udzielanej ludziom, wyraża się w wielości i różnorodności darów, dzięki którym każdy może służyć i obdarzać innych w jednym ciele Kościoła.

AKTYWIZACJA

Praca indywidualna. Formularz – JA. Konieczne jest zachowanie tajemnicy, efekty pracy uczestnicy zachowują tylko dla siebie. Zadanie jest następujące: jakie JA SAM posiadam dary, którymi mogę służyć innym, Kościołowi, społeczeństwu? Bez prezentacji na forum. Chyba, że ktoś chce się podzielić swoimi spostrzeżeniami… Czas na dyskusję.

PYTANIA DO DYSKUSJI

1. Czy rzeczywiście chcecie służyć tymi darami?
2. Czy nie jest to czasami zbyt wymagające? Albo nierealne w naszych czasach?
3. Czy ta służba darami kojarzy się ze świętością?
4. Jakie mogą być jej efekty?

PUENTA

W tym miejscu warto zauważyć, że nieskończone bogactwo łaski Chrystusowej udzielanej ludziom, wyraża się w wielości i różnorodności darów, dzięki którym każdy może służyć i obdarzać innych w jednym ciele Kościoła. Św. Piotr zachęcał do tego chrześcijan Azji Mniejszej, kiedy wzywając ich do świętości pisał: „Jako dobrzy szafarze różnorakiej łaski Bożej służcie sobie nawzajem tym darem, jaki każdy otrzymał” (l P 4,10).

Również Sobór Watykański II mówi, że „w rozmaitych rodzajach życia i powinnościach jedną świętość uprawiają wszyscy, którymi kieruje Duch Boży”.

Wspomina następnie o drodze świętości biskupów, kapłanów, diakonów, kleryków pragnących zostać sługami Chrystusa oraz tych „wybranych przez Boga ludzi świeckich, których powołuje biskup, aby się całkowicie poświęcili apostolskiej działalności”. Bardziej bezpośrednio rozpatruje drogę świętości chrześcijan żyjących w małżeństwie: „Małżonkom zaś i rodzicom chrześcijańskim przystoi, aby własną idąc drogą, przez całe życie podtrzymywali się wzajemnie w łasce z pomocą wiernej miłości, a przyjmowanemu z miłości od Boga potomstwu wpajali chrześcijańskie nauki i ewangeliczne cnoty.

W ten sposób bowiem dają oni wszystkim przykład niestrudzonej i szlachetnej miłości; w ten sposób też budują braterską wspólnotę miłości i stają się świadkami oraz współpracownikami płodności Matki-Kościoła, na znak i na uczestnictwo w owej miłości, jaką Chrystus umiłował Oblubienicę swoją i wydał za nią siebie samego”.

To rozumowanie można i należy zastosować również do sytuacji osób żyjących samotnie — czy to w rezultacie świadomego wyboru, czy też szczególnych wydarzeń i okoliczności: a więc do ludzi stanu wolnego, wdowców, czy też żyjących w separacji i oddaleniu.

Do wszystkich skierowane jest Boże wezwanie do świętości, urzeczywistniające się w miłości. Można i należy uwzględnić tu — jak uczynił to Synod w 1987 r. — także tych, którzy w swym zwyczajnym życiu zawodowym i w codziennej pracy działają na rzecz dobra braci i postępu społeczeństwa, biorąc wzór z Jezusa robotnika. Wreszcie, można i należy uwzględnić tych wszystkich, których — jak mówi Sobór — „gnębi ubóstwo, słabość, choroba i rozmaite troski, albo którzy prześladowanie cierpią dla sprawiedliwości”: oni to „szczególnie jednoczą się z Chrystusem cierpiącym dla zbawienia świata”.

Istnieje zatem wiele aspektów i form świętości chrześcijańskiej dostępnej dla świeckich, żyjących w różnych warunkach, w których wezwani są do naśladowania Chrystusa i mogą otrzymać łaskę konieczną do spełnienia swej misji w świecie. Ich wszystkich Bóg zaprasza, by szli drogą świętości i wskazywali ją swym towarzyszom życia i pracy w świecie rzeczywistości doczesnych.

Katecheza Jana Pawła II z 1991 r., Wydawnictwo M, Kraków 1999.