Szóste przykazanie Boże dla studentów

Grupa docelowa: Studenci Rodzaj nauki: Katecheza Tagi: 6 przykazanie, Browary wiary, Dekalog, Dekalog dla studentów, Szóste przykazanie

PDF Druk

1. Sens samotności

WSTĘP

Rdz 2,18 mówi: „Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam…” W sumie jednak – dla mężczyzny czy kobiety – czas samotności nie jest w końcu taki zły… Szukamy przecież chwil samotności w różnych sytuacjach i często sobie je bardzo chwalimy. Może zatem nie jest z nią człowiekowi aż tak źle? Przecież daje także coś wartościowego…

AKTYWIZACJA

Praca w grupach. Formularz – pocztówka. Zadanie jest następujące: szukamy odpowiedzi na pytanie: co współczesnemu człowiekowi daje samotność? Co dobrego nam się z nią kojarzy? Jakie są jej dobre owoce? Czas na wykonanie zadania. Prezentacja na forum. Czas na dyskusję.

PUENTA

PLANSZA – SAMOTNOŚĆ oraz małe karteczki z pojęciami poniższymi!!!

Pierwotny sens samotności – notatki wg Jana Pawła 2:[1]

Pierwszy człowiek (‘adam) stworzony „z prochu ziemi”, dopiero od chwili stworzenia pierwszej kobiety zostanie określony jako „mężczyzna” (‘is). W momencie, w którym Bóg Jahwe wypowiada owe słowa o samotności, odnoszą się one do samotności „człowieka”, a nie tylko „mężczyzny”,
Wydaje się, że owa samotność ma dwojakie znaczenie: jedno wynikające z samej natury człowieka, czyli z człowieczeństwa, drugie – wynikające z odniesienia mężczyzny do kobiety, które uwydatnia się na gruncie pierwszego,
Bóg stwarza wszystkie zwierzęta i przyprowadza je do człowieka, aby przekonać się, jaką da im nazwę. Tak więc pierwotne znaczenie samotności czlowieka zostaje określone na podstawie swoistego testu, czy też egzaminu, który człowiek zdaje wobec Boga. Poprzez ów test człowiek uświadamia sobie, zarazem swoją nadrzędność – czyli niesprowadzalność do żadnego rzędu (gatunku) istot żyjących na ziemi,
Cały ten fragment stanowi niewątpliwie przygotowanie do opisu stworzenia kobiety,
Niezależnie od tego opis pokazuje, że stworzony człowiek znajduje się od pierwszej chwili swego istnienia wobec Boga niejako w poszukiwaniu swojej istoty, rzec można w poszukiwaniu swojej definicji, w poszukiwaniu swojej tożsamości,
Człowiek daje nazwy zwierzętom i potwierdza tym samym swoją odrębność wobec nich, posiada władzę poznawania w stosunku do świata widzialnego i ujawnia się wtedy samemu sobie w całej odrębności swej istoty,
Człowiek jest „sam”, jest bowiem „inny” w stosunku do widzialnego świata, do świata istot żyjących,
Człowiek wobec świata „wyosabnia się”, ujawnia się sobie i potwierdza się w widzialnym świecie jako „o-soba”,
Kiedy Bóg daje człowiekowi przykazanie odnośnie wszystkich drzew, dochodzi moment samostanowienia, człowiek staje się partnerem Absolutu oraz podmiotem Przymierza,
Człowiek jest SAM, to znaczy jedyny na tym świecie poprzez swoje człowieczeństwo ukonstytuowany w jedynej i niepowtarzalnej relacji do Boga,
Człowiek posiada ciało, ono też mówi mu odrębności i samotności,
Ciało wyraża osobę, pozwala na działanie, na aktywność, w tym działaniu ciało wyraża właśnie osobę.

2. Sen

WSTĘP

Notatki z dz.cyt.:

Słowa „nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam” (Rdz 2,18), stanowią jakby preludium opisu stworzenia pierwszej kobiety,
Znaczenie pierwotnej samotności przechodzi wraz z opisem w krąg znaczenia pierwotnej jedności, którego punktem kluczowym zdają się być te słowa z Rdz 2,24, na jakie powołuje się Chrystus w rozmowie z faryzeuszami: „opuszcza człowiek ojca swego i matkę swoją i łączy się ze sobą tak ściśle, że stają się jednym ciałem”.

Spróbujmy teraz ustalić sens drugiego pierwotnego pojęcia – pojęcia pierwotnej JEDNOŚCI.

AKTYWIZACJA

Praca w grupach. Formularz – pocztówka „wyjątkowy bałwan”. Zadanie jest następujące: szukamy odpowiedzi na pytanie: co daje mi bliskość drugiego człowieka? Po co taka właśnie jedność z drugim człowiekiem, że staję się jednym ciałem? Po co takie zespolenie życia dwóch osób, losów, dziejów… jakie są owoce takiej jedności?

Prezentacja na forum.

PUENTA

PLANSZA – JEDNOŚĆ oraz karteczki samoprzylepne z hasłami

Notatki wg dz.cyt.:

Znaczenie pierwotnej jedności człowieka poprzez męskość i kobiecość wyraża się w przekroczeniu granicy samotności,
Samotność człowieka jawi się jako odkrycie właściwej dla osoby relacji „do” osoby – jako otwarcie i oczekiwanie na „komunię osób”,
Wyraz „wspólnota” odnosi się do tego układu, ale jest on za słaby i zbyt wieloznaczny,
„komunia” mówi więcej i ściśle, oznacza bowiem ową „pomoc” płynącą z faktu zaistnienia osoby „obok” osoby, de facto – osoby „dla” osoby…
komunia osób mogła się ukształtować niejako na gruncie „dwoistej samotności mężczyzny i kobiety”,
stworzenie człowieka poddanego na początku samotności, wyraża się w powołaniu do istnienia owej „komunii osób”, jaką stanowią mężczyzna i kobieta,
obrazem i podobieństwem Boga stał się człowiek nie tylkoprzez same człowieczeństwo, ale także przez komunię osób, którą stanowią mężczyzna i kobieta,
człowiek staje się obrazem Boga – odzwierciedla Pierwowzór nie tyle w akcie samotności, ile w akcie komunii,
CIAŁO – – – OBJAWIA CZŁOWIEKA,
Poprzez ciało… stają się jednym ciałem…
Nowe poczucie sensu ciała – poczucie wzbogacające, przez które staje się komunia osób,
Przez ciało kobieta i mężczyzna wracają do jedności w człowieczeństwie, która pozwala wzajemnie im się rozpoznać i nadać sobie wzajemnie imiona, to znaczy – pozwala przeżyć tę pierwotną wartość człowieka, która wyłania się z tajemnicy jego samotności przed Bogiem i wśród świata,
Odkrywają swoją wspólnotę i jednocześnie samotność,
Dwoistość męskości i kobiecości stanowi jednocześnie zaproszenie doprzekraczania granicy samego siebie, do przekraczania granicy swojej samotności,
Gdy ludzie stają się jednym ciałem, to oznacza to szczególną dojrzałość ciała – poczucie jego sensu.

3. Nagość i wstyd

WSTĘP

Rdz 2,25: „Chociaż mężczyzna i jego żona byli nadzy, nie odczuwali wobec siebie wstydu”. Wstyd – to trzecie pojęcie pierwotne, które charakteryzuje antropologię biblijną, jest kluczem do jej pełnego zrozumienia.

AKTYWIZACJA

Praca w grupach z tekstami Rdz 2,25 oraz Rdz 3,7. Zadanie jest następujące: szukamy odpowiedzi na pytanie: co takiego stało się z jednością, z komunią dwojga osób, że muszą wstydzić się siebie nawzajem? Że splatają gałązki figowe, aby zrobić przepaski? Czas na wykonanie zadania. Prezentacja na forum.

PUENTA

Notatki z dz. cyt.:

To, że „nie odczuwali wobec siebie wstydu”, mówi niewątpliwie o stanie ich świadomości, mówi o wzajemnym przeżywaniu ciała, to znaczy o przeżywaniu przez mężczyznę kobiecości, która unaocznia się w nagości ciała, i wzajemnie o analogicznym przeżyciu męskości przez kobietę,
„WTEDY otworzyły im się obojgu oczy i poznali, że są nadzy…”
„wtedy” wskazuje na nowy moment i nową sytuację: po załamaniu się przymierza, po nieudanej próbie związanej z drzewem poznania dobra i zła, która była zarazem pierwszą próbą „posłuszeństwa”, czyli słuchania słowa w całej jego prawdzie i przyjęcia miłości w całej pełni wymagań stwórczej woli,
WSTYD jest tu doświadczeniem nie tylko pierwotnym, ale także granicznym,
Czy to znaczy, że przedtem nie „poznawali”? że wcześniej nie wiedzieli o tymi nie widzieli wzajemnie nagości swych ciał?
Nie chodzi tu o przejście od „niepoznania” do „poznania”, ale o radykalną zmianę znaczenia pierwotnej nagości,
Zmiana ta dotyczy poczucia sensu własnego ciała wobec Stwórcy i stworzeń, a zwłaszcza w relacji mężczyzna – kobieta.

4. Wstyd

WSTĘP

Oprócz samotności i jedności trzeba na scenę wprowadzić jeszcze jedno pojęcie pierwotne – wstyd.

AKTYWIZACJA

Praca na forum – dyskusja. Ewentualnie praca w grupach. Formularz – nie daj się zaskoczyć.[2] Zadanie jest następujące: szukamy odpowiedzi na pytanie: co jest przeciwieństwem wstydu?

Prezentacja na forum.

PUENTA

Notatki wg dz. cyt.:

W przeżyciu wstydu człowiek doświadcza lęku wobec „drugiego ja”, a jest to lęk o własne „ja”,
Człowiek niejako „odruchowo” wyraża tym samym przeżyciem potrzebę afirmacji swego „ja”: akceptacji na miarę istotnej dla niego wartości,
Oddalając niejako człowieka od człowieka, szuka równocześnie osobowego zbliżenia, ustanawiając dla niego właściwą płaszczyznę i „poziom”,
W raju u pierwszych ludzi wystepuje NIEOBECNOŚĆ wstydu, a nie tylko jego brak lub niedorozwój,
„nie odczuwali wstydu” – słowa te wyrażają pełnię świadomości i przeżycia, pełnię sensu ciała, która łączy się z faktem, że byli nadzy…
mężczyzna i kobieta widzą siebie wzrokiem tej samej tajemnicy stworzenia, widzą siebie tak, zanim poznają, że są nadzy,
nagość oznacza tu pierwotne dobro Bożego widzenia, przez nie ujawnia się „czysta” wartośc człowieka jako mężczyzny i kobiety, „czysta” wartość ciała i płci,
mężczyzna i kobieta widzą siebie i ogarniają siebie z całym pokojem wewnętrznego widzenia i wejrzenia, które właśnie stwarza pełnię osobowej intymności,
wstyd niesie ze sobą swoiste ograniczenie widzenia zmysłem wzroku… ale dokonuje się to na gruncie zachwianej i jakby zagrożonej osobowej intymności tego widzenia,
pierwotne znaczenie nagości odpowiada takiej prostocie i pełni widzenia, w której poczucie sensu ciała rodzi się jakby w samym centrum ich komunii – wspólnoty…