Wybór apostołów

1. Wybór apostołów – dlaczego właśnie ci, a nie inni?

WSTĘP

Pan Jezus rozpoczął głoszenie Ewangelii i powołał swoich apostołów. Wybrał ich spośród wielu uczniów, którzy za nich chodzili.

AKTYWIZACJA

Praca w grupach. Metoda – tworzenie postaci. Zadanie do wykonania: wyobraźcie sobie przyczyny, dla których Jezus wybrał własnie tych, a nie innych uczniów (mogą być to np. cechy uczniów, przemyślenia Jezusa, konkretne cele czy potrzeby…). Uczniowie rysują postać apostoła, wpisują lub inaczej oddają te przyczyny wyboru. Czas na wykonanie zadania. Prezentacja na forum. Czas na dyskusję.

PUENTA

Pytanie: czym kierował się Chrystus powołując 12 mężczyzn na apostołów pozostaje nadal otwarte. Nie wiemy, czym się kierował. Wiemy natomiast, że przywołał ich do siebie, tych, których sam chciał, że przed tym wyborem całą noc się modlił na górze, że ewangelie podają opisy powołania kilku apostołów konkretnie. Nie wiemy jednak, dlaczego byli to ci, a nie inni. Bóg sam o tym wie.

Biblijne opisy powołania dwunastu apostołów

Mk 3,13-19: Potem wyszedł na górę i przywołał do siebie tych, których sam chciał, a oni przyszli do Niego. I ustanowił Dwunastu, aby Mu towarzyszyli, by mógł wysyłać ich na głoszenie nauki, i by mieli władzę wypędzać złe duchy. Ustanowił więc Dwunastu: Szymona, któremu nadał imię Piotr; dalej Jakuba, syna Zebedeusza, i Jana, brata Jakuba, którym nadał przydomek Boanerges, to znaczy synowie gromu; dalej Andrzeja, Filipa, Bartłomieja, Mateusza, Tomasza, Jakuba, syna Alfeusza, Tadeusza, Szymona Gorliwego i Judasza Iskariotę, który właśnie Go wydał.

Mt 10,1-8: Wtedy przywołał do siebie dwunastu swoich uczniów i udzielił im władzy nad duchami nieczystymi, aby je wypędzali i leczyli wszystkie choroby i wszelkie słabości. A oto imiona dwunastu apostołów: pierwszy Szymon, zwany Piotrem, i brat jego Andrzej, potem Jakub, syn Zebedeusza, i brat jego Jan, Filip i Bartłomiej, Tomasz i celnik Mateusz, Jakub, syn Alfeusza, i Tadeusz, Szymon Gorliwy i Judasz Iskariota, ten, który Go zdradził. Tych to Dwunastu wysłał Jezus, dając im następujące wskazania: Nie idźcie do pogan i nie wstępujcie do żadnego miasta samarytańskiego! Idźcie raczej do owiec, które poginęły z domu Izraela. Idźcie i głoście: Bliskie już jest królestwo niebieskie. Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie umarłych, oczyszczajcie trędowatych, wypędzajcie złe duchy! Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie!

Łk 6,12-19: W tym czasie Jezus wyszedł na górę, aby się modlić, i całą noc spędził na modlitwie do Boga. Z nastaniem dnia przywołał swoich uczniów i wybrał spośród nich dwunastu, których też nazwał apostołami: Szymona, którego nazwał Piotrem; i brata jego, Andrzeja; Jakuba i Jana; Filipa i Bartłomieja; Mateusza i Tomasza; Jakuba, syna Alfeusza, i Szymona z przydomkiem Gorliwy; Judę, syna Jakuba, i Judasza Iskariotę, który stał się zdrajcą. Zeszedł z nimi na dół i zatrzymał się na równinie. Był tam duży poczet Jego uczniów i wielkie mnóstwo ludu z całej Judei i Jerozolimy oraz z wybrzeża Tyru i Sydonu; przyszli oni, aby Go słuchać i znaleźć uzdrowienie ze swych chorób. Także i ci, których dręczyły duchy nieczyste, doznawali uzdrowienia. A cały tłum starał się Go dotknąć, ponieważ moc wychodziła od Niego i uzdrawiała wszystkich.

2. Apostołowie zostali wybrani i… co? Pytanie o WIARĘ

WSTĘP

Jezus z biegiem czasu stawał się coraz bardziej popularny wśród ludzi, którzy Go słuchali lub którzy o Nim słyszeli. . Nauczał ludzi, uzdrawiał, wędrował… Zewsząd ciągnęli do Niego ludzie…

Św. Mateusz pisze w swojej Ewangelii: I obchodził Jezus całą Galileę, nauczając w tamtejszych synagogach, głosząc Ewangelię o królestwie i lecząc wszelkie choroby i wszelkie słabości wśród ludu. A wieść o Nim rozeszła się po całej Syrii. Przynoszono więc do Niego wszystkich cierpiących, których dręczyły rozmaite choroby i dolegliwości, opętanych, epileptyków i paralityków, a On ich uzdrawiał. I szły za Nim liczne tłumy z Galilei i z Dekapolu, z Jerozolimy, z Judei i z Zajordania.

Ci, którzy zostali wybrani przez Niego mogli być dumni z tego wyboru, stanowili jakby „elitę”… Mieli pełne ręce roboty, pomagając Jezusowi, posyłał ich także, aby i oni głosili Ewangelię, uzdrawiali i wyrzucali złe duchy. Mieli szczęście, ale… Ich wędrowanie z Jezusem także było naznaczone różnymi etapami i kryzysami.

AKTYWIZACJA

Praca na forum. Metoda – dyskusja. Pytanie: czego Jezus oczekiwał od wybranych przez siebie Apostołów?

PUENTA

Jezus chciał tylko jednego od Apostołów: aby w Niego uwierzyli. Wg J 3,16: „Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne”.

3. Dlaczego właśnie Dwunastu?

WSTĘP

Dwunastu apostołów, taka właśnie ilość, nie jest przypadkowa. Liczba 12 posiada ogromne znaczenie w Biblii i w dziele zbawienia. Przyjrzymy się teraz kilku tekstom, gdzie ona występuje.

AKTYWIZACJA

Uczniowie pracują w grupach, otrzymują teksty zaczerpnięte z Biblii, gdzie występuje liczba 12. Metoda: papier lakmusowy – maja zaznaczyć kolorowo tekst, gdzie liczba występuje oraz pod tekstem dokonać interpretacji – jak ten tekst może odnieść się do apostołów. Czas na wykonanie zadania. Prezentacja na forum. czas na dyskusję.

Księga Jozuego 4,1-11: Gdy wreszcie cały naród skończył przeprawę przez Jordan, rzekł Pan do Jozuego: Wybierzcie dwunastu mężów spośród ludu, po jednym z każdego pokolenia, i dajcie im takie polecenie: Podnieście stąd, ze środka Jordanu, z miejsca, gdzie stały nogi kapłanów, dwanaście kamieni, przenieście je ze sobą i połóżcie w miejscu, gdzie rozłożycie się obozem, by spędzić noc. Wtedy Jozue wezwał dwunastu mężczyzn, których wyznaczył spośród Izraelitów, po jednym z każdego pokolenia, i rzekł do nich Jozue: Przejdźcie przed Arkę Pana, Boga waszego, aż do środka Jordanu i niech każdy wyniesie na swym ramieniu jeden kamień odpowiednio do liczby pokoleń synów Izraela. Niech to będzie znakiem pośród was. A gdy w przyszłości synowie wasi zapytają was: „Co oznaczają dla was te kamienie?” odpowiecie im, że wody Jordanu rozdzieliły się przed Arką Przymierza Pańskiego. Gdy przechodziła ona przez Jordan, rozdzieliły się wody Jordanu, a te kamienie są pamiątką na zawsze dla Izraelitów. I Izraelici uczynili tak, jak im polecił Jozue. Wzięli dwanaście kamieni ze środka Jordanu, jak Pan rozkazał Jozuemu, według liczby pokoleń Izraelitów, przynieśli je ze sobą na miejsce nocnego postoju i tam je położyli. Dwanaście kamieni położył również Jozue na środku Jordanu, na miejscu, na którym stały nogi kapłanów niosących Arkę Przymierza. Są tam one aż do dnia dzisiejszego. Kapłani niosący Arkę stali w środku Jordanu, aż wszystko zostało wykonane, co Pan nakazał Jozuemu obwieścić ludowi zgodnie z poleceniami, jakie Mojżesz dał Jozuemu. Tymczasem lud przeszedł pośpiesznie. A gdy cały lud skończył przeprawę, przeszła również i Arka Pańska z kapłanami i stanęła na czele ludu.

Księga Wyjścia 28,1-2.4.9-13: Ty zaś rozkaż bratu twemu Aaronowi i jego synom, wybranym spośród Izraelitów, zbliżyć się do ciebie, aby Mi służyli jako kapłani: Aaron i Nadab, Abihu, Elezar i Itamar, synowie Aarona. I sprawisz szaty święte Aaronowi, bratu twemu, na cześć i ku ozdobie. Oto szaty, jakie winni sporządzić: pektorał, efod, suknia wierzchnia, tunika wyszywana, tiara i pas. Te szaty sporządzisz dla twego brata, Aarona, i dla jego synów, aby Mi służyli jako kapłani. Weźmiesz dwa kamienie onyksowe i wyryjesz na nich imiona synów Izraela. Sześć imion na jednym kamieniu, a sześć imion pozostałych na kamieniu drugim, według porządku ich urodzenia. Jak rytownik wykuwa pieczęcie, tak wykuj i ty na obu kamieniach imiona synów Izraela i osadź je w złote oprawy. Dwa te kamienie umieścisz na obu naramiennikach efodu jako kamienie pamięci o synach Izraela. I będzie nosił Aaron ich imiona przed Panem na obu ramionach – dla pamięci. Umieścisz je w złotych obszyciach.

Ewangelia wg św. Mateusza 14,15-21: A gdy nastał wieczór, przystąpili do Niego uczniowie i rzekli: Miejsce to jest puste i pora już spóźniona. Każ więc rozejść się tłumom: niech idą do wsi i zakupią sobie żywności! Lecz Jezus im odpowiedział: Nie potrzebują odchodzić; wy dajcie im jeść! Odpowiedzieli Mu: Nie mamy tu nic prócz pięciu chlebów i dwóch ryb. On rzekł: Przynieście Mi je tutaj! Kazał tłumom usiąść na trawie, następnie wziąwszy pięć chlebów i dwie ryby, spojrzał w niebo, odmówił błogosławieństwo i połamawszy chleby dał je uczniom, uczniowie zaś tłumom. Jedli wszyscy do sytości, i zebrano z tego, co pozostało, dwanaście pełnych koszy ułomków. Tych zaś, którzy jedli, było około pięciu tysięcy mężczyzn, nie licząc kobiet i dzieci.

Ewangelia wg św. Mateusza 19,27-30: Wtedy Piotr rzekł do Niego: Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za Tobą, cóż więc otrzymamy? Jezus zaś rzekł do nich: Zaprawdę, powiadam wam: Przy odrodzeniu, gdy Syn Człowieczy zasiądzie na swym tronie chwały, wy, którzy poszliście za Mną, uasiądziecie również na dwunastu tronach, sądząc dwanaście pokoleń Izraela. I każdy, kto dla mego imienia opuści dom, braci lub siostry, ojca lub matkę, dzieci lub pole, stokroć tyle otrzyma i życie wieczne odziedziczy. Wielu zaś pierwszych będzie ostatnimi, a ostatnich pierwszymi.

Księga Apokalipsy św. Jana Apostoła 21,9-25: I przyszedł jeden z siedmiu aniołów, co trzymają siedem czasz pełnych siedmiu plag ostatecznych, i tak się do mnie odezwał: Chodź, ukażę ci Oblubienicę, Małżonkę Baranka. I uniósł mnie w zachwyceniu na górę wielką i wyniosłą, i ukazał mi Miasto Święte – Jeruzalem, zstępujące z nieba od Boga, mające chwałę Boga. źródło jego światła podobne do kamienia drogocennego, jakby do jaspisu o przejrzystości kryształu: Miało ono mur wielki a wysoki, miało dwanaście bram, a na bramach – dwunastu aniołów i wypisane imiona, które są imionami dwunastu pokoleń synów Izraela. Od wschodu trzy bramy i od północy trzy bramy, i od południa trzy bramy, i od zachodu trzy bramy. A mur Miasta ma dwanaście warstw fundamentu, a na nich dwanaście imion dwunastu Apostołów Baranka. A ten, który mówił ze mną, miał złotą trzcinę jako miarę, by zmierzyć Miasto i jego bramy, i jego mur. A Miasto układa się w czworobok i długość jego tak wielka jest, jak i szerokość. I zmierzył Miasto trzciną poprzez dwanaście tysięcy stadiów: długość, szerokość i wysokość jego są równe. I zmierzył jego mur – sto czterdzieści cztery łokcie: miara, która ma anioł, jest miarą człowieka. A mur jego jest zbudowany z jaspisu, a Miasto – to czyste złoto do szkła czystego podobne. A warstwy fundamentu pod murem Miasta zdobne są wszelakim drogim kamieniem. Warstwa pierwsza – jaspis, druga – szafir, trzecia – chalcedon, czwarta – szmaragd, piąta – sardoniks, szósta – krwawnik, siódma – chryzolit, ósma – beryl, dziewiąta – topaz, dziesiąta – chryzopraz, jedenasta – hiacynt, dwunasta – ametyst. A dwanaście bram to dwanaście pereł: każda z bram była z jednej perły. I rynek Miasta to czyste złoto jak szkło przeźroczyste. A świątyni w nim nie dojrzałem: bo jego świątynią jest Pan, Bóg wszechmogący oraz Baranek. I Miastu nie trzeba słońca ni księżyca, by mu świeciły, bo chwała Boga je oświetliła, a jego lampą – Baranek. I w jego świetle będą chodziły narody, i wniosą do niego królowie ziemi swój przepych. I za dnia bramy jego nie będą zamknięte: bo już nie będzie tam nocy.

PUENTA

Ojcowie Kościoła starali się wykazać, dlaczego Pan wybrał właśnie dwunastu apostołów.

Już Tertulian pisze (ok. 208 roku): „Dlaczego zaś wybrał dwunastu apostołów, a nie jakąś inną liczbę? (…) Symbole bowiem tej liczby znajdują się u Stwórcy: dwanaście źródeł w Elim (Lb 33,9), dwanaście szlachetnych kamieni na szacie arcykapłańskiej Aarona (Wj 28,9-12) i dwanaście kamieni wydobytych przez Jozuego z Jordanu (Joz 4) i złożonych w Arce Przymierza. Tyluż właśnie miało być apostołów; taka jak źródła i rzeki mają oni znowu nawodnić suchą, pozbawioną znajomości Boga ziemię ludów – jak to powiada Izajasz: „Dostarczę rzek na pustkowiu” (Iz 43,20); tak jak szlachetne kamienie mają oni ozdobić święta szatę Kościoła, którą przywdziewa Chrystus, Najwyższy kapłan Ojca; jak i kamienie niewzruszone dzięki wierze, które z wód Jordanu wydobył prawdziwy Jezus i przyjął do świętego skarbca swojego przymierza”.

Św. Augustyn również stawia sobie to samo pytanie odnośnie do liczby apostołów, odpowiada na nie jednak inaczej: „Dlaczego dwunastu apostołów? Ponieważ są cztery strony świata i cały świat  wezwany został przez Ewangelię, dlatego cztery ewangelie zostały napisane, a cały świat jest wezwany w imię Trójcy, żeby zgromadzony został Kościół: cztery przez trzy daje dwanaście”.

Zupełnie szczególnie miejsce zajmuje liczba 12 w Apokalipsie. Występuje w niej 22 razy.

Oglądem doskonałości, niebieskiego miasta Jeruzalem całkowicie zawładnęła liczba dwanaście: mur świętego miasta ma dwanaście bram; na bramach stoi dwunastu aniołów; mur spoczywa na dwunastu kamieniach węgielnych, warstwach fundamentu. Owe kamienie węgielne czy warstwy fundamentu ozdobione są dwunastoma szlachetnymi kamieniami, bramy zaś to dwanaście pereł. Bramy noszą imiona dwunastu pokoleń synów Izraela, a fundamentu imiona dwunastu apostołów baranka. Boki miasta, które ma kształt czworoboku, mierzą 12 tysięcy łokci, a mury 144 (12×12) łokci. Drzewo życia, które stoi w mieście, rodzi „dwanaście owoców” i wydaje „swój owoc każdego miesiąca” (Ap 22,2).

Już samo podanie liczb i miar, a nadto ciągłe powtarzanie tych samych miar ma na celu ukazać cudownie przejrzysty porządek i wspaniale wyważoną piękność Świętego Miasta. Ponieważ jednak wielokroć przytaczaną miarą jest liczba dwanaście, miasto to ma oznaczać Kościół doskonałości.

Tysiąc pomnażane przez dwanaście daje liczbę wybranych z każdego pokolenia, co po dodaniu wszystkich pokoleń (12×12000) dawało liczbę 144 000. Tak oto wiara dwunastu patriarchów urzeczywistniała się w ich potomstwie. Stabilność tej podniesionej do drugiej potęgi liczby oznacza wieczną niezmienność wiary i obietnic Boga. Dlatego też w tym kontekście również liczba 144 000 jest ściśle liczbą świętą. Wyobraża ona wspólnotę świętych.

DODATEK: Dorothea Forstner OSB, Świat symboliki chrześcijańskiej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1999, s. 50nn.

Z dawien dawna poganie, Żydzi i chrześcijanie uważali dwunastkę za liczbę szczególnie cenioną, za typową liczbę zupełną i całą. Z podziałem roku na dwanaście miesięcy spotykamy się najpierw w Babilonie, potem w Egipcie, później także u Rzymian. Dwanaście znaków zodiaku dzieli niebo usiane gwiazdami na dwanaście regionów, dzień składa się z dwunastu godzin, tak samo noc. Dwunastka może posłużyć za wieloraką miarę, ponieważ stanowi pewien środek pomiędzy wiele a mało, a przede wszystkim, że jest podzielna przez dwie główne liczby: trzy i cztery.

Trzy – liczba Bóstwa i cztery – liczba świata przenikają się wzajemnie w dwunastce. Widoczne jest to również w apokaliptycznym przedstawieniu niebieskiego miasta z jego liczbą bram 3×4 i liczbą warstw fundamentu 4×3 (por. Ap 21,12-14)…

Stare Przymierze było zbudowane na dwunastu synach Jakuba, ojcach dwunastu pokoleń. Liczba 12 jest wymieniana w Piśmie Świętym, najczęściej w związku z dwunastoma pokoleniami; mówi się o dwunastu chlebach (Kpł 24,5), dwunastu wywiadowcach (Pwt 1,23)itd. Dwunastu było proroków mniejszych. Kościół Nowego Przymierza został zbudowany na dwunastu apostołach. Podobnie jak arcykapłan Starego Przymierza na pektorale swojej szaty nosił wypisane imiona dwunastu pokoleń, tak Chrystus, jako nowy arcykapłan świata, nosi imiona Dwunastu w swoim sercu.