List do Efezjan
1. List został zredagowany prawdopodobnie ok. roku 60 w Rzymie, gdzie św. Paweł przebywa w więzieniu. Zasadniczym jego tematem jest jedność.
2. Jedność Kościoła. Tajemnica jedności łączy się ściśle z tajemnicą harmonii. Tam, gdzie jest harmonia, tam jest piękno. Bóg prowadzi swoje dzieło do doskonałości. Ta doskonałość polegać będzie na jedności całego stworzenia. Dokonuje się to w Chrystusie i przez Chrystusa, w Kościele i przez Kościół.Pierwszy rozdział Listu zawiera przepiękny hymn, w którym warto podkreślić zaimek MY.
Ga 1,3-14: „Niech będzie błogosławiony Bóg i Ojciec Pana naszego Jezusa Chrystusa, który napełnił nas wszelkim błogosławieństwem duchowym na wyżynach niebieskich ‑ w Chrystusie. W Nim bowiem wybrał nas przez założeniem świata, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem. Z miłości przeznaczył nas dla siebie jako przybranych synów przez Jezusa Chrystusa, według postanowienia swej woli, ku chwale majestatu swej łaski, którą obdarzył nas w Umiłowanym. W Nim mamy odkupienie przez Jego krew ‑ odpuszczenie występków, według bogactwa Jego łaski. Szczodrze ją na nas wylał w postaci wszelkiej mądrości i zrozumienia, przez to, że nam oznajmił tajemnicę swej woli według swego postanowienia, które przedtem w Nim powziął dla dokonania pełni czasów, aby wszystko na nowo zjednoczyć w Chrystusie jako Głowie: to, co w niebiosach, i to, co na ziemi. W Nim dostąpiliśmy udziału my również, z góry przeznaczeni zamiarem Tego, który dokonuje wszystkiego zgodnie z zamysłem swej woli, po to, byśmy istnieli ku chwale Jego majestatu ‑ my, którzyśmy już przedtem nadzieję złożyli w Chrystusie. W Nim także i wy ‑ usłyszawszy głoszenie prawdy, Dobrą Nowinę waszego zbawienia, w Nim także ‑ uwierzywszy ‑ zostaliście opatrzeni pieczęcią ‑ obiecanym Duchem Świętym, który jest zadatkiem naszego dziedzictwa na odkupienie, to jest nabycie wyłącznej własności /przez Boga/, ku chwale Jego majestatu.”
3. Zwróćmy uwagę na wyrażenia: napełnił nas, wybrał nas, przeznaczył nas, obdarzył nas, wylał na nas łaskę, oznajmił nam tajemnicę. To odnosi się do nas wierzących. A Bogu chodzi o to, aby dzieło, które zostało zniszczone przez grzech, z powrotem zostało odnowione, aby to, co zostało rozbite, zostało ponownie zjednoczone.
4. Jak pogodzić w Kościele jedność z zaplanowaną przez Boga różnorodnością. W Kościele istnieje jedność w wielości i wielość w jedności. Każdy człowiek jest inny.
5. Paweł podkreśla jedność…. Ef 4,3-7: „Usiłujcie zachować jedność Ducha dzięki więzi, jaką jest pokój. Jedno jest Ciało i jeden Duch, bo też zostaliście wezwani do jednej nadziei, jaką daje wasze powołanie. Jeden jest Pan, jedna wiara, jeden chrzest. Jeden jest Bóg i Ojciec wszystkich, który /jest i działa/ ponad wszystkimi, przez wszystkich i we wszystkich. Każdemu zaś z nas została dana łaska według miary daru Chrystusowego.”
6. Zauważa też prawdę o różnorodności, szczególnie w obdarowaniu przez Boga charyzmatami… Ef 4,11-13: „On ustanowił jednych apostołami, innych prorokami, innych ewangelistami, innych pasterzami i nauczycielami dla przysposobienia świętych do wykonywania posługi, celem budowania Ciała Chrystusowego, aż dojdziemy wszyscy razem do jedności wiary i pełnego poznania Syna Bożego, do człowieka doskonałego, do miary wielkości według Pełni Chrystusa”.
7. Paweł przy tej okazji zaznacza, że jedność wspólnoty, całego Kościoła, zależy od wartości jednostki. Im większa wartość poszczególnych ludzi, tym większa wartość wspólnoty. Czyli jest to wezwanie, aby każdy zatroszczył się o to, aby być możliwie doskonałym.
8. Jedność na co dzień. Paweł mówi o ważnych elementach jedności między ludźmi: umiłowaniu prawdy, dzieleniu się nią z innymi ludźmi, przebaczeniu, uczciwości, odpowiedzialności za słowa, życzliwości.
9. Po tym wzywa chrześcijan do zdobywania cnót, które gwarantują jedność, czyli: dobroci, miłosierdzia i przebaczenia. Im większa jest doskonałość jednostki, tym większa jest wartość wspólnoty i tym łatwiej jest o jedność w niej.
10. Paweł omawia również tematy wzajemnych relacji w trzech komórkach społeczności: małżeństwie, rodzinie oraz domu.
11. Apostoł kończy swój list wezwaniem do walki. Jak miłość jest poddawana próbom – i jeśli jest prawdziwą miłością, musi w okresie próby się obronić – tak i jedność jest bez przerwy atakowana. Szatan doprowadził do rozbicia, i wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z podziałem, obserwujemy owoce jego działania. Apostoł przestrzega przed szatanem, który ustawicznie zagraża jedności, i podkreśla, że trzeba się liczyć z tym, iż o prawdziwą Bożą jedność trzeba walczyć. A gwarancją jedności jest miłość wzajemna.